مجموعه تحلیل اجتماعی متا که پیش‌ازاین گزارش «پرتره نوجوان ایرانی» را تولید کرده است، در ایام دور اول انتخابات ریاست‌جمهوری چهاردهم، نگاهی به علاقه‌مندی نسل جدید به مسائل و مباحث سیاسی کشور انداخته است. نتایج این گزارش مبتنی بر پیمایش اجرا شده در بازه زمانی ۴ تا ۶ تیرماه (در اوج زمان بالا آمدن موضوع انتخاب رئیس‌جمهور بعدی) و از میان جامعه آماری نو/جوانان ۱۵ تا ۲۵ساله حاصل آمده است.
یکی از زوایایی که دوربین متا به تماشای آن نشسته مسئله نوجوانی و جوانی (=نو/جوانی) در جامعه ایرانی است. نو/جوانی آینده هر کشوری است پس شناخت دقیق ابعاد این برش از جامعه و برنامه‌ریزی برای آینده ایران از ضروریات غیرقابل‌انکار است. رصد مداوم نسل جدید در هر دوره، ظرفیت‌های حکمرانی را برای استفاده و استخدام قابلیت‌های بی‌همتای این باره سنی، به سمت‌وسوی درست هدایت می‌نماید.
شایان‌ذکر اینکه مرکز تجلیل اجتماعی «متا» در پی شناختی جامع از نظامات هویتی و مؤلفه‌های سبک زندگی نو/جوان ایرانی و دست‌یافتن به تصویری از سیمای نو/جوان ایرانی که مرز خود را با نو/جوان غیرایرانی و البته بزرگسالان معلوم کند شکل‌گرفته است.
یکی از مهم‌ترین ابعاد بررسی ارزش‌ها و نگرش‌های نو/جوانان که از قضا به کنش و رفتار نیز منجر می‌شود مسئله هویت سیاسی آنان است. اینکه نوجوانان و جوانان چه نسبتی با مسائل و امور سیاسی برقرار می‌کنند و تا چه میزان مایل هستند که در مسائل این‌چنینی به مطالعه و بحث بپردازند. حال وقتی این میل و علاقه رشد می‌کند و قوت می‌یابد، باید دید که این نوجوان و جوان تا چه اندازه مایل است در امور تعیین‌کننده و سرنوشت‌ساز سیاسی یک ملک و ملت، مثل انتخابات مداخله کند، دست به انتخاب بزند و به‌نوعی مشارکت سیاسی جدی داشته باشد.
به همین منظور مجموعه تحلیل اجتماعی متا که پیش‌ازاین گزارش «پرتره نوجوان ایرانی» را تولید کرده است، در ایام دور اول انتخابات ریاست‌جمهوری چهاردهم، نگاهی به علایق و انتخاب‌های نسل جدید در حوزه مسائل و مباحث سیاسی کشور انداخته است. نتایج این گزارش مبتنی بر پیمایش اجرا شده در بازه زمانی ۴ تا ۶ تیرماه و از میان جامعه آماری نو/جوانان ۱۵ تا ۲۵ساله به حاصل آمده است.
داده‌های حاصل از پیمایش حاکی از آن است که در میان نسل حاضر (۱۵ تا ۲۵ ساله‌ها) ۴۸% به مسائل و بحث‌های سیاسی علاقه‌مند هستند و ۵۲% علاقه‌ای به این مباحث و امور ندارند. همین گروه بی‌علاقه، «بی‌توجهی مسئولان کشور به نیاز‌ها و دغدغه‌های مردم» یا به عبارت دقیق‌تر دغدغهها و نیازهای جوانان را دلیل اصلی بی‌علاقگی‌شان به امور سیاسی عنوان کرده‌اند. دلایل دیگری همچون «نداشتن دانش و اطلاعات کافی درباره مسائل سیاسی» و «نبودن فرصت ظهور و بروز برای جوانان» و… در رتبه‌های بعدی قرار دارد. همچنان در این پیمایش برای دستیابی به الگوی فکری نو/جوانان، میزان علاقه‌مندی آنان به برخی از شخصیت‌های سیاسی که نمادهای سیاست‌ورزی‌های خاص در جمهوری اسلامی هستند مورد سنجش قرار گرفته است و پاسخ‌های قابل تأملی گرفته است.
علاوه بر این دغدغهها و نیازهای جدی نو/جوانان که هم‌اکنون ذهن آنان را به خود مشغول داشته است، و البته در دوران تبلیغات ریاست‌جمهوری موردتوجه نامزدهای انتخاباتی و راهبردی تبلیغاتی برای جذب سبد رأی این گروه است، مورد پرسش قرار گرفته است. مسئله «تورم، گرانی و وضعیت اقتصادی» در رأس اموری است که ذهن نسل جدید را بیش از هر چیز دیگری به خود مشغول کرده است. اگرچه در برهه فعلی اینکه چه کسی بر کرسی ریاست‌جمهوری می‌نشیند نیز به‌عنوان دغدغه ذهنی این نسل و البته همه جامعه اهمیت یافته (۱۲%)، لکن مسائل دیگری در اولویت‌های اصلی نسل امروز هستند که بافاصله از سایر امور در صدر جدول نشسته‌اند. بااین‌وجود ۶۵% از نو/جوانان اذعان داشته‌اند که مسئولان کشور به دغدغهها و نیازهای آنان توجهی ندارند!
در یک صورت‌بندی کلی و باتوجه‌به آنچه در گزارش «پرتره نوجا» بدان دست‌یافته بودیم، مسئله اساسی «بی‌علاقگی به امر سیاسی» در این نسل است که از قضا مسئله‌ای جهانی است. بی شک امتداد این نسل با این نگاه سیاسی، ما را در آینده بیش از اکنون نگران وضعیت مشارکت سیاسی خاصه در انتخابات به‌عنوان مهم‌ترین تجلی هویت سیاسی خواهد کرد. چراکه این نسل فارغ از نارضایتی‌های اقتصادی، اجتماعی و سیاسی که ممکن است از طریق خانواده و دوستان یا فضای مجازی به آنها منتقل شود، با طبع و سلیقه متفاوتی به سیاست می‌نگرند و این «نگرش دگرگون» موضوع مشارکت را در آینده‌ای نه‌چندان دور به مسئله‌ای بغرنج در حکمرانی تبدیل خواهد نمود.
مبتنی بر گزارش «پرتره نوجا» این ویژگی نسلی بیش از همه ریشه در «جهان رسانه‌ای‌شده» و خصلت «جهان‌وطنی» این نسل است و طبیعتاً این اتمسفر، فضای سیاسی اختصاصی خود را طلب می‌کند. از گفتارهای سیاسی تا شخصیت‌های سیاسی، همه‌وهمه باید مبتنی بر این خصلت جدید نظم نوین پیدا کند. تحقق این نظم نوین به معنای تغییر در نظام ارزش‌های فرهنگی اصیل ایرانی و اسلامی نبوده و نیست بلکه به معنای هماهنگی و تناسب کنش و گفتمان سیاسی جریان‌های سیاسی کشور با جهان معنایی این نسل است. برای رسیدگی به این مهم، امروز هم تأخیر قابل‌توجه داریم و لازم است دستگاه‌های ذی‌ربط با نگاه قرارگاهی دور هم مجتمع شده و با فرماندهی و ناوبری مرکزی، این معضل از طریق تعریف نقش برای دستگاه‌های مسئول و ارزیابی و ارزشیابی نوبه‌ای و مداوم، حل این مسئله را به روزهای بعدتر و وضعیت سخت‌تر محول نکنند.
