محمدهادی زاهدی‌وفا استاد گروه اقتصاد نظری و رئیس سابق دانشکده معارف اسلامی و اقتصاد دانشگاه امام صادق(ع) و همچنین عضو شورای عالی مرکز الگو در گفت‌وگو با ما الزامات تدوین الگوی ایرانی - اسلامی پیشرفت را بررسی کرده است که مشروح آن در ادامه از نظر می‌گذرد.

22 مهر 1399، دومین سالگرد فراخوان مقام معظم رهبری برای تکمیل و ارتقای «سند الگوی پایه اسلامی‌ایرانی پیشرفت» است. پس از انتشار این سند در مهرماه 1397، رهبر معظم انقلاب اسلامی مدظله‌العالی، دستگاه‌ها، مراکز علمی، نخبگان و صاحب‌نظران را به بررسی عمیق ابعاد مختلف سند تدوین‌شده و ارائه نظرات مشورتی جهت تکمیل و ارتقای این سند فراخواندند.

الگوی ایرانی - اسلامی پیشرفت، امروزه در عرصه خط‌مشی‌گذاری و برنامه‌ریزی کشور مفهوم شناخته‌شده و معتبری است. تجربه کشورهای موفق و پیشرفته نشان می‌دهد گذر از بحران‌ها و دستیابی به جایگاه عالی در دنیا از مسیری جز برنامه‌ریزی همه‌‌‌‌جانبه و توام با آینده‌نگری نخواهد گذشت. یک کشور در این مسیر چه با جراحی اقتصادی همراه باشد و چه تحولات سیاسی و اجتماعی، چه تاریخی چندهزار ساله داشته باشد و چه چندصد ساله، چه کشوری دین‌مدار باشد و چه بی‌‌‌دین، دستیابی آن کشور به توسعه و پیشرفت، نیازمند یک الگو، نقشه یا برنامه‌ای است که چارچوب حرکت را مشخص کند. در این نوشتار، برآنیم الگوی ایرانی - اسلامی پیشرفت را از منظر اجرا بررسی کنیم. به‌عبارت دیگر با تجربه‌‌‌‌ای که از اجرای سایر سندها و الگوها در کشور خود داریم، به ارائه و پیش‌بینی چالش‌هایی خواهیم پرداخت که ممکن است پس از اجرای الگو با آن مواجه باشیم.

جایگاه طراحی‌شده از طرف مسؤولان نظام برای سند الگوی اسلامی - ایرانی پیشرفت متفاوت از دیگر اسناد توسعه‌ای و حکمرانانه کشور بوده است. این جایگاه متفاوت، بالطبع نیازمند ساختار و چارچوب متفاوتی نیز هست که باید متناسب با اقتضائات و مأموریت جدید باشد. به نوعی انتظار از سند الگو آن بوده که بتواند با نگاهی به تجربه 70 سال برنامه‌ریزی توسعه در کشور و با تجمیع تجربه 40 ساله در زمینه الگو‌های توسعه بومی و متناسب با اقتضائات اسلامی - ایرانی، طرحی نو برای برون‌رفت از مشکلات کنونی و جلوگیری از تکرار اشتباهات گذشته در برنامه‌ریزی پیشرفت بیابد تا حرکت کشور به سمت چشم‌انداز مطلوب تسهیل شود. این مأموریت بزرگ باید در سند الگوی پیشرفت خود را نمایان می‌کرد. 

تا آنگاه که جامعه اسلامی از نعمت وجود حضرت آیت‌الله مهدوی‌کنی و حضرت آیت‌الله مجتبی طهرانی بهره‌مند بود بسیاری از مؤثرین هیئت میثاق با شهدا خود را شاگرد و ذیل ارشادات ایشان تعریف می‌نمودند و در طی طریق به رسم شاگردی قدم برمی‌داشتند و لذاست که در نوآوری‌های خود موفق بوده‌اند.

در همه داشته ها و ظرفیت های هیئت میثاق، می توان 18 نوآوری منحصر به فرد را برشمرد: نوآوری در همسوسازی، نوآوری در پایداری، نوآوری در تعلق نهادی و ...

پدیده های نو، خیلی نزدیکمان هستند. لازم نیست همیشه فکری ناب و ایده ای بکر، صنعی جدید را برایمان رقم بزند. کافی است داشته‌های اطرافمان را خوب بشناسیم و از تلاقی بردارهای آنها، فضای ترکیبی جدیدی را رقم بزنیم که پر از نونگری، نو بودگی و نوشدگی باشد. هیئت میثاق با شهدای بسیج دانشجویی دانشگاه امام صادق(ع)، مثالی زنده از فهم و شناسایی ظرفیت‌ها و قرار دادن آنها در موقعیتی است که برآیند آنها نهادی ممتاز، پرثمر، الگو و از همه مهم‌تر، پر از ظرفیت‌های زاینده نوآوری مداوم و مستمر است.

مدیرعامل کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان گفت: فرض کنید امروز یک خبر قطعی بشنوید که دولت قراردادی بسته و قرار است از ونزوئلا نفت خام وارد ‌کند. آن روز واقعاً نیاید؛ اما در عرصه فرهنگ متأسفانه آن روز آمده است؛ ما داریم ادبیّات وارد می‌کنیم؛ ما داریم کتاب داستان وارد می‌کنیم.

بسیاری از تحرکات سیاسی اسلامی، توسعه را با فریاد «چرا مسلمانان از غرب عقب افتاده‌اند؟» راهبری کردند. رهبر انقلاب این توسعه را چگونه تبیین و تعریف می کنند ...