رونق تولید ملی با سیاست‌گذاری صحیح ارزی
رونق تولید ملی با سیاست‌گذاری صحیح ارزی

اگر به‌دنبال بهبود صادرات و کاهش واردات و همچنین افزایش اندازه کیک اقتصاد هستیم، راهکار افزایش نوآوری و بهره‌وری در کسب‌وکارها است. ثبات متغیرهای اقتصاد کلان مالی همچون نرخ ارز، سطح عمومی قیمت‌ها، تورم، نرخ بازده بدون ریسک اقتصاد، ارزش پول ملی و ... لازمه بهبود فضای کسب‌وکار است.

برای ایجاد رونق در تولید ملی و سودمندی عموم مردم از این رونق مسلماً رهیافت‌­های مختلفی وجود دارد، اما با توجه به تجربیات و رخدادهای اقتصاد ایران طی سه دهه­‌ی اخیر، بی­‌ثباتی در فضای اقتصاد کلان و متغیرهای کلیدی مربوط به آن می‌­تواند تمامی موفقیت‌­های به‌دست آمده در عرصه تولید و سودمندی عموم مردم از آن را در یک چشم بر هم زدنی به باد دهد.

از مهم‌­ترین این متغیرهای کلیدی، نرخ ارز است. نرخ ارز از این منظر اهمیت دارد که اقتصاد ملی در برخی از عرصه­‌های تولید وابسته به واردات است و تصمیم تولیدکننده در انتخاب بین بازار صادراتی و بازار داخلی وابسته به نرخ ارز است. مهم­‌تر اینکه، افزایش نرخ ارز به سرعت در قیمت‌­های کلیه­‌ی نهاده‌­ها، کالاها و خدمات بازارهای کشور منعکس می­‌شود اما کاهش نرخ ارز چنین نیست. حال آنکه درآمد نیروی کار طول می‌­کشد با تغییرات نرخ ارز خود را تعدیل کند. نتیجه‌­ی این امر کاهش قدرت خرید جامعه است به‌ویژه کسانی که ثروت چندانی ندارند. بی­‌ثباتی‌­های نرخ ارز زمینه‌­ساز سفته‌­بازی است و در این فضای غبارآلود، راه چندساله طی چند روز برای کسب ثروت طی می­‌شود. در چنین فضایی انگیزه سرمایه‌­گذاری در امر تولید رنگ می‌­بازد، سرمایه­‌های مالی ریز و درشت به سمت بازار ارز روانه می‌­شود. آرام آرام پول ملی در تعیین نرخ قراردادها و معاملات و مبادلات کم­رنگ می­‌شود و ارز خارجی مبنای آن قرار می‌­گیرد.

در این حالت دیگر نظام بانکی ابزار خود برای حمایت از تولید ملی را از دست می­‌دهد. نیروی کار و سرمایه‌­های ملی ترجیح خواهند داد درآمد ارزی داشته باشند تا درآمد ریالی. لذا سلطه ارز خارجی در کشور حاکم می‌­شود و حتی اگر به صورت قهری از این کار مانع شود، نیروی کار و صاحبان سرمایه راه خارج را در پیش می­‌گیرند. در کشورهای خارج کسب درآمد خواهند کرد و در داخل هزینه ریالی خواهند پرداخت. خلاصه آنکه بی‌­ثباتی افسارگسیخته نرخ ارز نه تولید ملی باقی می­‌گذراد و نه ابزار حمایتی در دست مقامات سیاست‌گذاری، اجرایی و نظارتی برای ایجاد رونق در آن. بدلیل وجود چنین پیامدهایی است که تعیین نرخ ارز همواره از چالش­‌برانگیزترین مباحث نزد سیاست‌گذران و صاحبنظران اقتصادی است.

گزارش حاضر که توسط آقایان مجید کریمی و دکتر یونس سلمانی از اعضای حلقه اقتصاد تحریم مرکز رشد تدوین و تنظیم شده است به بسط این موضوع می‌پردازد.

جهت دسترسی به فایل گزارش «رونق تولید ملی با سیاست‌گذاری صحیح ارزی» روی این قسمت کلیک کنید.

  • منبع خبر : حلقه اقتصاد تحریم