عمق علمی، تمرکز بر مسئله و نگارش به زبان مخاطب، سه ویژگی بارز «نشریه تأملات»
عمق علمی، تمرکز بر مسئله و نگارش به زبان مخاطب، سه ویژگی بارز «نشریه تأملات»

معاون پژوهش و فناوری دانشگاه امام صادق علیه‌السلام با خبر انتشار شماره سوم نشریه تأملات، به تبیین ارزش‌ها و اهداف مورد توجه در تهیه و تنظیم این نشریه پرداخت.

شماره سوم نشریه «تأملات» مرکز رشد دانشگاه امام صادق علیه‌السلام منتشر شد. دکتر سید مجتبی امامی، مدیر مسئول این نشریه با بیان این خبر افزود: شماره سوم این نشریه، مشتمل بر ۷۲ نگاشت تخصصی از اساتید برجسته علوم انسانی کشور و پژوهشگران مرکز رشد دانشگاه امام صادق علیه‌السلام در حوزه مسائل گوناگون فرهنگی، سیاسی و اقتصادی است. وی افزود: علاوه بر این، در شماره سوم، چهار پرونده ویژه با عناوین «رونق تولید»، «حکمرانی پلتفرم»، «مکتب مدرسه» و «سلامت الکترونیک»، تهیه و تنظیم شده است.

دکتر امامی، با ترسیم سه‌گانه «عمق علمی»، «استقرار و تمرکز بر روی مسئله» و «نگارش به زبان مخاطب»، یکی از مشکلات جامعه دانشگاهی کشور را عدم توانایی در جمع این سه‌گانه معرفی کرده و برخی از نوشتارهای نشریه «تأملات» مرکز رشد را از این جهت متفاوت از سایر مقالات مرسوم  در فضای علمی کشور دانست.

وی افزود: بسیاری از اساتید دانشگاهی کشور با وجود داشتن عمق علمی مناسب، به سبب مشغله‌های متعدد و پراکنده امکان استقرار بر روی یک مسئله یا موضوع علمی را ندارند. نگارش به زبان مخاطب، هم هنوز در جامعه علمی از ارزش برخوردار نشده است. دکتر امامی افزود: نگارش کوتاه در نشریه «تأملات» به سبب تلاش برای نگارش به زبان مخاطب است. با وجود اهمیت بسیار چنین مقالاتی، به جهت نبود تمرکز بر روی مسئله در میان اعضای هیئت علمی دانشگاه‌های کشور و  ارزش تلقی نشدن نگارش به زبان مخاطب، بخشی از جایگاه نشریه‌هایی همچون نشریه تأملات در حال حاضر و در بین جامعه علمی چندان شناخته نخواهد شد.

معاون پژوهش و فناوری دانشگاه امام صادق علیه‌السلام در بررسی نسبت تأملات رشد با سایر نشریات نیز گفت: از سویی دیگر، ما با نشریاتی نیز مواجه هستیم که مانند نشریه تأملات هستند که نام آنها را نشریات اندیشه‌ای می‌گذارم. به دیگر سخن، مسئله اهالی فن و حرفه‌ای‌های این نشریات، خود حوزه نشر است و نه مسئله‌ای که به صورت پرونده بر روی آن کار می‌کنند. عمق علمی لازم و مقبول در جامعه علمی کشور را ندارند. حتی من به نگارش به زبان مخاطب آنها نیز شک دارم؛ چراکه به زبان گزارش مطلب می‌نویسند. در نتیجه با نشریاتی مواجه می‌شویم که درصد اندکی از عمق و زبان مخاطب را داشته ولی استقرار بر روی یک مسئله را ندارند. با توجه به اینکه برخی از مقالات نشریه «تأملات» هر سه ویژگی را با هم داشته و نگاه آن نیز دستیابی تمامی مقالات منتشره به جمع آن سه‌گانه است، این نشریه ارزش قابل توجهی در فضای فکری امروز جامعه ما دارد.

مدیرمسئول نشریه تأملات مرکز رشد ادامه داد: مثلا یکی از نوشتارهای منتشر شده در نشریه تأملات (مطلبی با عنوان «گذر از وابستگی») است. چنین نوشتاری، علاوه بر سه‌گانه عمق علمی، تمرکز و زبان مخاطب، دارای خصوصیت دیگری نیز هست و آن هم منظر منظومه‌ای موجود در آن است. اگر بخواهم نامی بر آنها بگذارم باید به آنها «یادداشت سیاستی» گفت. البته در استفاده از عنوان «یادداشت سیاستی» باید احتیاط کرد، زیرا در فضای رسانه‌ای فعلی کشور بسیاری از نوشتگان با محتوای روزنامه‌ای را به جای یادداشت سیاستی معرفی می‌شوند. عضو هیئت علمی دانشکده مدیریت دانشگاه امام صادق علیه‌السلام ادامه داد: البته بازاریابی «یادداشت سیاستی» متفاوت از بازاریابی برای یک نشریه است. در باب یادداشت سیاستی باید بازاریابی تک به تک و به طور مستقل صورت پذیرد؛ چراکه یادداشت‌های سیاستی قابلیت تبدیل به یک پروژه علمی را دارند. بازاریابی مستقل را می‌توان در باب پرونده‌های جداگانه و تخصصی نشریه تأملات نیز انجام داده و با چاپ مجزای آنها می‌توان بازاریابی دقیق‌تری برای آنها انجام داد.

وی در پاسخ به این پرسش که برخورداری از «عمق علمی»، مقوله‌ای زمان‌بر است، افزود: این فرآیند تکاملی در یک بستر زمانی صورت می‌گیرد. مهم این است که نویسندگان تأملات رشد در حال حرکت در مسیر تعمیق بخشیدن به عمق علمی خود هستند و این مسیر در توسعه و بلوغ این سبک نوشتاری، در حال توسعه است.

دکتر امامی، مخاطب این نشریه را علاوه بر اعضای جامعه علمی، نظام تصمیم‌سازی و سیاست‌گذاری کشور دانست و افزود: نوشتن پیرامون مسائل روز کشور از منظر حوزه‌های تخصصی به زبان نسبتا عمومی، منجر به توسعه بهتر مسئله، اقناع افکار عمومی و توجه بیشتر نظام سیاست‌گذاری کشور خواهد شد. وی ادامه داد: «نشریه تأملات»، یک حرف بزرگ و یک ادعای کوچک دارد: تأمل و نوشتن از مسائل جاری نظام اسلامی در قالبی غیر از سبک و سیاق نوشته‌های مرسوم علمی- دانشگاهی. در این مسیر، البته دعوی تام و پرداخت کامل ندارد و آن را در یک مسیر «رو به تکامل و قابل بهبود» تلقی می‌کند. بدین جهت، تأملات یک آری بزرگ به پرداخت مأموریتی مسائل اطراف جامعه ماست و یک نه اساسی به سبک و سیاق لزوما نخبه‌گرایانه‌ای که با زبان و اصطلاحات پیچیده، ارتباطی با افکار عمومی برقرار نمی‌کند.

معاون پژوهش و فناوری دانشگاه امام صادق علیه‌السلام ادامه داد: این نشریه تلاش دارد تا ازمنظر تخصصی، به زبان رسانه نزدیک شود و در فضای «ژورنالیسم علمی»، مسئله را طرح، صورت‌بندی و واکاوی کند. بدین جهت، بیش از آنکه مسئله‌اش، «چه» باشد، «چگونگی» است؛ بدین معنا که تلاش دارد تا فراتر از اهمیت موضوع نوشتن، شیوه و سلوک نوشتن را نیز مورد توجه قرار دهد و «حرفِ خوب» را، خوب بزند. وی افزود: به نظر می‌رسد چنین پرداختی، ضمن ایجاد زمینه‌ای برای طرح گفتمانی حوزه‌های مأموریتی افراد، بستر لازم برای تبادل و ارتباطات علمی و شناخته شدن در فضای افکار عمومی را فراهم می‌آورد.

مدیر مسئول نشریه تأملات افزود: «نشریه تأملات»، سودای نوشتن دغدغه‌مند در ساحت اقتصاد، سیاست و فرهنگ جامعه امروزمان را دارد، نوشتنی که از یک زیست بر می‌خیزد، می‌خواهد برون‌داد فعالیت علمی و مأموریتی علاقه‌مندان به گفتمان انقلاب اسلامی را، به شیوه‌ای نزدیک به «نقطه اثر» مطرح کند.

وی در پایان، بهره‌گیری از قلم بیش از ۱۱ استاد برجسته علوم انسانی، افزایش سطح کیفی مطالب و وجود چهار پرونده تخصصی را از مزایای این شماره نشریه دانست و در نهایت در معرفی پرونده‌های ویژه این شماره نشریه افزود: چهار پرونده تخصصی در این شماره آماده شده است. پرونده «رونق تولید» به عنوان شعار محوری سال ۱۳۹۸ تلاش کرده است تا منظر متفاوتی به مقوله تولید در شرایط کنونی جامعه ایران بیندازد. پرونده «حکمرانی پلتفرم» حاصل تلاش هسته «خط‌مشی فضای مجازی» مرکز رشد که به حوزه اقتصاد و تنظیم‌گری در فضای نوین پلتفرم می‌پردازد. پرونده «مکتب مدرسه» نگرش تاریخی به نهاد مدرسه در ایران انداخته و تلاش دارد نوعی «آشنایی زدایی» از این نهاد در ایران معاصر داشته باشد که به همت «هسته تعلیم و تربیت» مرکز رشد تنظیم شده است و در نهایت «هسته سلامت» مرکز رشد، با پرونده «سلامت الکترونیک»، پیدا و پنهان این طرح در نظام سلامت ایران را زیر ذره‌بین برده است.

لازم به ذکر است علاقه‌مندان به تهیه شماره سوم نشریه «تأملات« می‌توانند با مراجعه به فروشگاه رُشدا (فروشگاه تخصصی فروش محصولات مرکز رشد دانشگاه امام صادق علیه‌السلام) به نشانی  http://yon.ir/CsTXg مراجعه نمایند. این نشریه به صورت رنگی و در ۳۸۶ صفحه منتشر گردیده است.