پیش نشست تخصصی نظارت بر صنعت تامین مالی جمعی در ایران، به همت حلقه تأمین مالی مردم‌نهاد-احسانا ودر امتداد رویداد راعون در روز سه‌شنبه ۱۱ دی‌ماه ۱۴۰۳ برگزار شد، جمعی از کارشناسان، فعالان حوزه تأمین مالی جمعی و دانشجویان علاقه‌مند به این موضوع در این پیش نشست حضور یافتند. این نشست با حضور آقای مهندس کرشته مدیر عامل سکوی دونگی، دکتر حبیب‌اللهی پژوهشگر حلقه احسانا مرکز رشد دانشگاه امام صادق(ع) و به دبیری آقای مفیدی‌کیا برگزار شد و به بررسی مسائل و چالش‌های پیش روی صنعت تأمین مالی جمعی و راهکارهای توسعه و بهبود آن پرداخت. جلسه با هدف آشنایی دانشجویان علاقه‌مند به این حوزه و با رویکرد حل مسئله در دانشگاه امام صادق(ع) برگزار شد.
پس از تلاوت قرآن توسط یکی از دانشجویان، نشست با سخنان آقای مهندس کرشته آغاز شد که به اهمیت تأمین مالی جمعی به‌عنوان ابزاری نوین برای جذب سرمایه‌های خرد اشاره کرد. وی تأمین مالی جمعی را مشابه سنت‌های دیرینه‌تری همچون گلریزان دانست و تأکید کرد که این روش، بستری قانونی و شرعی برای مشارکت سرمایه‌گذاران خرد در پروژه‌های مختلف فراهم کرده است. مهندس کرشته بر اهمیت شفافیت و افزایش کارآمدی این صنعت تأکید کرد و تأمین مالی جمعی را ابزاری مؤثر برای کاهش وابستگی به سیستم بانکی معرفی کرد.

خلأهای نظارتی و نیاز به دستورالعمل‌های جدید
در ادامه، چالش‌های نظارتی مورد بحث قرار گرفت. یکی از حاضران به خلأهای نظارتی اشاره کرد و گفت که با تدوین دستورالعمل‌های جدید از سوی سازمان بورس، این مشکلات می‌توانند تا حد زیادی رفع شوند. وی معتقد بود که اعمال این دستورالعمل‌ها می‌تواند به کاهش چالش‌های فعلی صنعت تأمین مالی جمعی و بهبود عملکرد پلتفرم‌ها کمک کند.
یکی از مباحث داغ نشست، نقش نهادهای مالی در این صنعت بود. برخی از شرکت‌کنندگان معتقد بودند که این نهادها به‌جای تسهیل فعالیت‌های تأمین مالی جمعی، مانع رشد این صنعت شده‌اند. پیشنهاد شد که سکوها (پلتفرم‌های تأمین مالی جمعی) به‌عنوان نهادهای مالی مستقل فعالیت کنند و نظارت آن‌ها فقط از سوی سازمان بورس اعمال شود.
مقایسه تأمین مالی جمعی با سیستم بانکی
در بخش دیگری از نشست، تأمین مالی جمعی با سیستم بانکی مقایسه شد. مهندس کرشته تأکید کرد که تأمین مالی جمعی برخلاف سیستم بانکی، امکان انتخاب مستقیم پروژه‌ها و کسب‌وکارهای موردنظر را به سرمایه‌گذاران می‌دهد، که این ویژگی باعث شفافیت و افزایش کارآمدی این صنعت می‌شود. در ادامه به تهدیدهای احتمالی ناشی از نظارت‌های بیش از حد اشاره شد که می‌تواند پویایی بازار را محدود کند. تأکید شد که فعالان این حوزه با تقویت خودنظارتی، می‌توانند از این تهدید جلوگیری کنند.

تأمین مالی جمعی؛ ابزاری برای مقابله با تورم
یکی از نکات مهم دیگر در نشست، نقش تأمین مالی جمعی در شرایط تورمی بود. این ابزار می‌تواند به سرمایه‌گذاران خرد کمک کند تا ارزش دارایی‌های خود را حفظ کنند و به توزیع عادلانه سود و ریسک میان سرمایه‌گذاران و سرمایه‌پذیران کمک کند.
نقش پلتفرم‌های تأمین مالی جمعی در جلب اعتماد عمومی نیز از دیگر موضوعات مورد بحث بود. کیفیت عملکرد این پلتفرم‌ها در ارزیابی صحیح پروژه‌ها و پیگیری مطالبات، تأثیر مستقیمی بر جذب سرمایه‌گذاران و موفقیت این صنعت دارد.
در بخش دیگری از این نشست، دکتر حبیب‌اللهی، به تحلیل چالش‌ها و فرصت‌های نظارتی در صنعت تأمین مالی جمعی پرداخت. وی تأمین مالی جمعی را ابزاری مؤثر برای جذب سرمایه‌های خرد معرفی کرد و تأکید کرد که این صنعت، در پاسخ به ناکارآمدی نظام بانکی و مشکلات مالیاتی شکل گرفته است.
خلأهای نظارتی و نیاز به اصلاح ساختار
دکتر حبیب اللهی به خلأهای نظارتی در صنعت اشاره کرد و گفت: “برخی پروژه‌ها بدون مجوز قانونی در حال فعالیت هستند. این مسئله، هم برای سرمایه‌گذاران ریسک ایجاد می‌کند و هم نظم بازار را مختل می‌نماید. ایشان بر ضرورت بازنگری و تدوین دستورالعمل‌های جامع‌تر تأکید کردند”.
یکی از نکات مهم طرح‌شده توسط دکتر حبیب اللهی، تغییر رویکرد این صنعت از حمایت از کسب‌وکارهای کوچک به پروژه‌های بزرگ‌تر بود. ایشان اظهار کرد که افزایش سقف سرمایه‌گذاری در پلتفرم‌ها ممکن است به حاشیه راندن کسب‌وکارهای خرد منجر شود و باعث محدود شدن دسترسی آن‌ها به منابع مالی شود. او در ادامه اشاره کرد که حفظ اعتماد عمومی با شفافیت عملکرد پلتفرم‌ها ارتباط مستقیم دارد و پلتفرم‌هایی که به پروژه‌های کوچک‌تر با شفافیت بیشتر تمرکز دارند، موفق به جذب سرمایه و تقویت اعتماد عمومی شده‌اند.
مقابله با تورم و ضرورت بازتعریف نظارت
دکتر حبیب اللهی در پایان بر ضرورت بازتعریف نقش نهادهای نظارتی تأکید کرد و گفت: “وظیفه نهادها حمایت از کسب‌وکارهایی است که نظام بانکی توان پاسخگویی به آن‌ها را ندارد” و همچنین، بر لزوم استفاده از فناوری‌های نوین مانند هوش مصنوعی برای ارزیابی ریسک پروژه‌ها تأکید کرد.

پیشنهادهایی برای بهبود صنعت تأمین مالی جمعی
در بخش پایانی نشست، مهندس کرشته به بررسی پیشنهادهایی برای رفع چالش‌های صنعت پرداخت. ایشان تأکید کرد که نیاز به بازنگری در نقش رگولاتورها و تقویت سرمایه‌گذاری‌های حرفه‌ای می‌تواند به بهبود عملکرد بازار کمک کند.
نقش تسهیل‌کننده ناظر و قانون گذار
یکی از پیشنهادهای مطرح‌شده، تقویت نقش ناظر و قانون گذار به‌عنوان تسهیل‌کننده بود تا فرآیندهای تأمین مالی جمعی با سهولت بیشتری پیش بروند. این امر می‌تواند به افزایش اعتماد سرمایه‌گذاران و جذب سرمایه‌گذاران بیشتر کمک کند.
توجه به مدل‌های جایگزین
مهندس کرشته بر لزوم توسعه مدل‌های مختلف تأمین مالی جمعی و استفاده از مدلهای بین المللی همچون مدل‌های سکوی خارجی کیک‌استارتر (Kickstarter) به عنوان یکی از بازیگران بزرگ این صنعت تاکید کرد و توسعه مدل سهام و بدهی را کمکی به کاهش ریسک های ذاتی این صنعت میدانست.
ارتقای فناوری و هوش مصنوعی
استفاده از فناوری‌های نوین برای ارزیابی ریسک پروژه‌ها، به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا پروژه‌های موفق را بهتر تشخیص دهند و بازگشت سرمایه را افزایش دهند.
فرهنگ‌سازی سرمایه‌گذاری حرفه‌ای
فرهنگ‌سازی و آموزش سرمایه‌گذاران برای ورود به بازارهای حرفه‌ای می‌تواند به کاهش ریسک‌های ناآگاهانه کمک کند.
این نشست با تأکید بر همکاری تمامی ذی‌نفعان برای حل چالش‌های موجود و استفاده از ظرفیت علمی دانشگاه‌ها و بررسی و پژوهش برای حل چالش های این حوزه توسط دانشجویان و استفاده از فرصت‌های پیش‌رو برای توسعه این صنعت به کار خود پایان داد و امید می‌رود که با تلاش برای رسیدن به راهکارهای موثر، صنعت تأمین مالی جمعی در ایران شاهد بهبود و توسعه بیشتری باشد.