سیاست و سیاستورزی دامنه وسیعی از مخاطبان و کنشگران را در بطن خود دارد. از اندیشمند استخوانخرد کرده سیاست تا فروشندهی سیاسی! اما آیا میتوان برای سیاست شؤون خاصی درنظر گرفت که این لباس فقط برازنده افراد معدودی باشد؟
سیاست از جمله موضوعات و مفاهیم سخت و دشواری است که دستور کار ذهنی بسیاری از فلاسفه و اندیشمندان بزرگ در طول تاریخ بوده است. بزرگترین فلاسفه یونان از جمله افلاطون و ارسطو در باب سیاست، اندیشهورزی کرده و برای آن به چند و چون پرداخته اند. در عین حال سیاست موضوعی ساده و قریبی است که بسیاری از مردم در مورد آن میاندیشند و به گفتگو میپردازند. در کوچه و بازار و سوپرمارکت تا تاکسی و مهمانی و گپ و گفت دوستانه، سیاست راه یافته و به فراخور هوای هر جمعی، جای خود را در میان حرفها باز میکند.
این فاصله بین پردازندگان سیاست، ما را به این سوال میکشاند که به راستی “سیاست” چیست؟ و به چه کسی میتوان عنوان “سیاسی” اطلاق کرد؟ شاید در مرتبه اول به هرکسی که کمی در خصوص این تیپ موضوعات حرف میزند و مینویسد با تسامح بتوان سیاسی گفت. یا حتی کسی که در رویدادهای سیاسی شرکت میکند.
سیاست و سیاستورزی همانطور که در بند اول ذکر شد دامنه وسیعی از مخاطبان و کنشگران را در بطن خود دارد. از اندیشمند استخوانخرد کرده سیاست تا فروشندهی سیاسی! اما آیا میتوان برای سیاست شؤون خاصی درنظر گرفت که این لباس فقط برازنده افراد معدودی باشد؟ طبیعتاً جواب مثبت است. سیاست نیز به مثابه یک حوزه علمی – عملی، متخصصان خاص خود را دارد و آدمهای خودش را میطلبد. برای این حوزه و حرفه، هر کسی لایق نیست و نمیتواند بار آن را بردارد.
ایران در این روزها نظارهگر ثبت نام افرادی بود که خود را برای یکی از سنگینترین و دشوارترین عرصههای سیاست یعنی حکومتداری لایق دیدهاند. با دیدن این حجم از ثبت نام و در عین حال یادآوری پیچیدگیهای سیاست و سیاستورزی، دو گمانه به ذهن میرسد؛ یکی آن که در این سالها این تعداد زیاد از آدمها برای این عرصه دشوار آموزش دیده و تربیت شدهاند و دیگر آنکه سطح سیاست کمی فِلَت و تخت شده که افراد زیادی توانایی عرض اندام در این حیطه را پیدا کردهاند.
با نگاهی به سابقه و عملکرد غالب این افراد و نبود فرایندهای کادرساز و نیروساز قوی در کشور، مشخص میشود، گمان دوم به صواب نزدیکتر است. در این حالت، افراد با دست کم گرفتن سیاست خود را واجد ویژگیهای لازم دانسته و با این توهم به آوردگاههای مبارزات انتخاباتی کشیده میشوند. از این رو باید منتظر هزینه بالایی برای بالا کشیدن این سطح و عین حال فهماندن آن به افراد ثبت نام کننده باشیم. معضلی که در تجارب بیرونی با هزینههایی به مراتب کمتر رفع میگردد.
پ.ن: در سطح صاف و تخت سیاست، همه جور آدم را میتوانیم بیابیم. از کارگر سیاست تا پیمانکار و کارفرمای آن. البته فیلترهای اولیه وزارت کشور تا حدی از ورود مبتدیها و کارآموزها جلوگیری میکند اما سطح ورود آن آنقدری نیست که مانع جدیای برای کارآموزان حرفهای ایجاد کند.
