به همت هسته مکتب امام خمینی (ره) بیستمین نشست از سلسله نشستهای پروژه روش پژوهش در اندیشه رهبران انقلاب اسلامی با ارائه دکتر حسین عرب اسدی مسئول اندیشکده سدا برگزار گردید.
بیستمین نشست از سلسله نشستهای پروژه «روش پژوهش در اندیشه رهبران انقلاب اسلامی» در روز دوشنبه مورخ بیست و هفت بهمن ماه، در محل سالن شهید مطهری برگزار گردید. در این نشست آقای دکتر عرب اسدی، مسئول اندیشکده سُدا (سیاستگذاری دولت اسلامی) به تبیین روش تحلیل منویات رهبران انقلاب اسلامی پرداختند. ایشان در گام اول به لزوم مسئلهمندی در مواجهه با اندیشه رهبران انقلاب اسلامی اشاره کرده و خاطرنشان کردند که هدف از شناخت این اندیشه باید در دو محور «بازتولید شخصیت و تکثیر تربیتی رهبران انقلاب اسلامی» و «ایجاد زیرساخت فکری و ذهنی برای گفتمان سازی انقلاب اسلامی» پیگیری شود. بازتولید شخصیت و تکثیر رهبران انقلاب اسلامی با هدف ایجاد آکادمی مهندسی معکوس رهبران انقلاب بوده و در این محور باید الگوی شخصیتی امامین انقلاب اسلامی در استعدادهای جوان بازتولید شود. محور ایجاد زیرساخت فکری و ذهنی برای گفتمان سازی انقلاب اسلامی به منظور ایجاد گفتمان برای رسیدن به ذهنیتهای مشترک و یکسان است تا در بستر این ذهنیت ایجاد شده میدان عملیاتی کشور بر اساس آن تنظیم و هدایت شود.
دکتر عرب اسدی در تبیین فرآیند روش تحقیق و پژوهش در این بستر و در گام دوم بحث به ضرورت شناخت «مکتب انقلاب اسلامی» با توجه مؤلفههای «نظام فکری»، «سیره و منطق عملی»، «چارچوب شخصیتی» و «فرآیند تربیت» در بستر فکری امام، رهبری و تربیتیافتگان این مکتب پرداخته و بیان کردند که در جهت شناخت «مکتب انقلاب اسلامی»، مؤلفههای مذکور را باید در آینه امام خمینی (ره)، مقام معظم رهبری و تربیتیافتگان برجسته این مکتب جست و جو کرد. در این گام ضرورت دارد تا در مرحله اول، روشی برای کشف مؤلفههای مذکور طراحی شده و در مرحله دوم روشی برای بازتولید این مکتب متناسب با اقتضائات عصر حاضر طراحی شود تا با بهرهگیری از دو روش مذکور زمینه برای شناخت و پیشبرد مکتب انقلاب اسلامی فراهم گردد. بر اساس منطق مذکور هرکدام از مؤلفههای بیان شده به صورت جداگانه در آینه امام (ره)، رهبر معظم انقلاب و تربیتیافتگان برجسته این مکتب جست و جو شده و در نهایت دادههای به دست آمده در یکدیگر ضرب میشوند. بدین ترتیب محتوای اولیه مکتب انقلاب اسلامی به دست آمده و در مرحله بعد روش کشف و روش بازتولید انجام میگیرد.
دکتر عرب اسدی در گام سوم به تبیین هریک از مؤلفههای مکتب انقلاب اسلامی و همچنین روش کشف و بازتولید این مکتب پرداختند. ایشان در تبیین مؤلفه «نظام فکری» ابتدا به تعریف آن پرداخته و سپس ابعاد آن را در سه محور «مبانی اعتقادی»، «هندسه ذهنی» و «منطق فکری» تشریح نمودند. از دیدگاه ایشان نظام فکری به معنای محتوا و منطقی است که مبتنی بر آن تفکر نسبت به امور صورت میگیرد و بینش انسان بر اساس آن ایجاد میشود و عمل انسان مبتنی بر آن تنظیم میشود، بنابراین میتوان نظام فکری را منطق حاکم بر شکلگیری بینشهایی در انسان دانست که منجر به صدور عمل و اقدام از او می شو. در محور «مبانی اعتقادی» باید چهار سرفصل رویکرد به جهان و کیفیت اداره آن، رویکرد به جامعه و جایگاه آن در نسبت با کنشهای انسان، رویکرد به مردم و جایگاه آنها در نظام روبروی و رویکرد به حکومت و راهبری مردم مورد بحث قرار گیرد. در محور «هندسه ذهنی» باید دو سرفصل آرمان مطلوب و منطق تخیل و تصویرسازی ذهنی مورد بحث قرار گیرد. نهایتاً در آخرین محور که «منطق فکری» است باید سه سرفصل اولویتهای ذهنی و اصول و ارزشهای حاکم، منطق اندیشیدن و ضرب امور در یکدیگر و منطق تحلیل و واکاوی مسائل و پدیدهها مورد بحث قرار گیرد. با مجموع تعریف مختار از نظام فکری و محورهای آن و سرفصلهای مربوط به هر محور میتوان به نظام فکری و شاخصههای نزدیک شد و آن را فراگرفت.
دکتر عرب اسدی در تبیین مؤلفه «سیره و منطق عملی»، از این مؤلفه با عنوان «الگوی رفتار کنشی و واکنشی انسان در موقعیتهای متفاوت و در برابر انسانهای گوناگون که میتواند به ما قدرت پیشبینیکنندگی به رفتارهای آتی فرد در موقعیتهای مشابه دهد» یاد نمودند و بر این نکته تأکید کردند که این مؤلفه مبتنی بر نظام فکری فرد بوده و با آن همگرایی کامل دارد. مؤلفه مذکور «موقعیت و جایگاه» فرد، «حادثه و اتفاق» رخ داده، «مکان» وقوع حادثه، «زمان» وقوع حادثه و «مخاطب» فرد را در تحلیل سیره و منطق وی بررسی میکنند و واکنش وی در برابر حوادث را بر این اساس تحلیل کرده و به تبیین چرایی و چگونگی عکسالعمل وی میپردازد.
ایشان در تبیین مؤلفه «چارچوب شخصیتی» با توضیح اینکه این مؤلفه به معنای خلق و خوی و منش روحی و ویژگیهای خاص شخصیتی است که در کیفیت رفتار انسان تأثیر دارد و بالعکس رفتار انسان در صورت تکرار و تداوم میتواند روی آن تأثیر بگذارد، ارکان شخصیتی را که در شناخت مکتب فکری مؤثر است در ۹ محور ظرفیت و وسعت، استحکام و قدرت روحی، انعطاف و قدرت واکنش به پیرامون، خوی غالب، رقت قلب و عطوفت، توان جسم، کرامت نفس و بزرگمنشی، ارتباطات و تعاملات، قدرت بیان و سخنوری دستهبندی کرده و به بیان آن پرداختند.
دکتر عرب اسدی در تشریح مؤلفه «فرآیند تربیت»، این مؤلفه را در چهار محور «محتوا»، «تجربه»، «محیط» و «مؤثر» دستهبندی کرده و به صورت جداگانه محورهای مذکور را تبیین و تشریح کردند. بعد از بیان و ارائه توضیحات پیرامون مؤلفههای شناخت مکتب انقلاب اسلامی به تشریح «روش کشف» و «روش بازتولید» این مکتب پرداختند. ایشان در نهایت چارچوب تحلیل و مواجهه با بیانات را در شناخت مفاهیم کلیدی، ربط با گام دوم و بیانیه رهبری، گزاره محوری گفتمانی، چالش و محل تأمل و شاخص و مقیاس اندازهگیری ترسیم کرده و به تبیین این الگو پرداختند.