رجعت امام خمینی (ره) به وطن بعد از حدود ۱۵ سال زندگانی در تبعید، فصلی نوین در تاریخ این مرز و بوم را رقم زد. رهبر آزادگان جهان به رسم قدرشناسی، بعد از بازگشت به ایران، بی‌درنگ عازم بهشت زهرا شدند و در جوار شهدای انقلاب اسلامی، به ایراد سخنرانی در جمع مردم پرداختند.
این سخنرانی تاریخی به مثابه آخرین میخ تابوت نظام شاهنشاهی به شمار می‌رفت. اگر چه در این سخنرانی به مسائل گوناگونی پرداخته شد، اما مهم‌ترین قسمت بیانات امام خمینی (ره) در بهشت زهرا درباره حق تعیین سرنوشت توسط خود مردم بود.
با توجه به محدودیت‌ها و اقتضائات پخش برنامه، امکان پرداختن به تمام بخش‌های تحقیق پژوهش فراهم نبود و به همین خاطر در سلسله پیام های #مثبت_جماران تلاش می‌شود پیوست و محتوای تکمیلی هر قسمت ارائه شود. در ادامه، متن مربوط به بازگشت امام به ایران و سخنرانی ایران در بهشت زهرا (س) را مرور خواهیم کرد.
قیام مردم علیه نظام شاهنشاهی به رهبری امام خمینی(ره) در نیمه خرداد ۱۳۴۲ آغاز شد. قیامی با هدف سرنگونی حکومت طاغوت و فداکاری خیل عظیمی از مردم شکل گرفت و تا هنگامه پیروزی انقلاب در ۲۲ بهمن ماه، دوران پرفرازونشیبی را از سر گذراند. دورانی سرشار از حوادث و وقایع گوناگون، بیم و امید توأم با صبر و توکل. نهضت اسلامی بعد از قیام ۱۹ دی مردم قم و برگزاری سلسله‌وار راهپیمایی دیگر شهرها در نیمه‌های سال ۵۷ با حوادث و رخداد‌های شگفت‌آوری مواجه شد. رخداد‌هایی که رژیم طاغوت را به سقوط نزدیک‌تر می‌کرد و زمینه را برای پیروزی نهضت فراهم می‌آورد. خصوصاً بعد از واقعه خونین ۱۷ شهریور، سرعت وقایع منجر به پیروزی نهضت بیش از پیش افزایش یافت. وقایعی که زمینه را برای پیروزی نهضت اسلامی فراهم کرد. خروج شاه در دی ماه ۵۷ و نهایتاً بازگشت امام خمینی(ره) در ۱۲ بهمن ماه، به مثابه تیر خلاصی بر پیکر نیمه‌جان رژیم ستم‌شاهی بود.
بازگشت امام خمینی(ره) به وطن بعد از حدود ۱۵ سال زندگانی در تبعید، فصلی نوین در تاریخ این مرز و بوم را رقم زد. رهبر آزادگان جهان در هنگامه بازگشت به وطن، با استقبال وصف‌ناپذیر توده عظیم مشتاقانی مواجه شد که جان و مال خود را در راه اعتلای میهن و سرزمین خویش فدا کرده‌بودند. امام امت به رسم قدرشناسی از این سرمایه عظیم، بعد از بازگشت به ایران، بی‌درنگ عازم بهشت زهرا شدند و در جوار شهدایی که بالاترین سرمایه خویش را فدای مردم کرده بودند، به ایراد سخنرانی در جمع مردم پرداختند. سخنرانی تاریخی که به مثابه آخرین میخ تابوت نظام شاهنشاهی به شمار می‌رفت. خیل مشتاقان بعد از سالها دوری، منتظر بیانات گهربار رهبر و مقتدای خویش بودند. رهبری که سال‌های طولانی بی‌قرار ملاقات و دیدارش بودند. امام امت در این سخنرانی تاریخی به مسائل گوناگونی پرداختند. اما شاید قسمت اعظم بیانات ایشان مربوط به غیرقانونی بودن دستگاه پهلوی بود. حکومتی که بدون پشتوانه آراء ملت و با زور سرکار آمده بود و با پشتیبانی دولت‌های بیگانه به استبداد و ظلم علیه ملت خویش می‌پرداخت. مهم‌ترین قسمت بیانات امام خمینی(ره) در بهشت زهرا را می‌توان در تبیین حق سرنوشت برای مردم دانست. به این معنا که خود مردم حق دارند برای سرنوشت خویش تصمیم بگیرد و اگر حکومتی بدون پشتوانه حضور مردم روی کار آمد، قطعاً رفتنی است و فرض بقا برای آن محال است. ایشان با همین مبنا بعد از پیروزی انقلاب اسلامی با برگزاری انتخابات‌های متعدد، بر لزوم مراجعه به آراء عمومی در امتداد مسیر انقلاب تأکید می‌کردند. علاوه‌بر این مسئله، در مقابل هر مسئله‌ای که برخلاف آراء ملت اقدام می‌کرد، با جدیت ایستادگی کرده و مانع از انجام آن می‌شدند. البته ناگفته نماند که ابتکار امام راحل در پیوند مسئله جمهوریت با اسلامیت بود و اعتماد و تکیه بر آراء مردم از جانب ایشان نیز در زمره دستورات اسلام به شمار می‌رفت و اگر مردم در مقابل یکی از احکام اسلام ایستادگی می‌کردند، رأی و نظر ایشان قابل اعتنا و پیگیری نیست. بنابراین نظام اسلامی با تکیه بر آراء و نظر مردم است که شکل می‌گیرد و امتداد می‌یابد و علاوه‌بر اسلامی بودن، مردمی‌بودن نیز به‌عنوان ارکان حیات و بقای آن به شمار می‌رود.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب نیز با پیروی از خط و مشی امام راحل(ره)، در مسیر مردمی‌بودن و حفظ پشتوانه مردمی انقلاب اسلامی و تأکید بر تعیین حق سرنوشت حرکت کردند. ایشان نیز همانند امام خمینی(ره) نیز مدافع رأی مردم در تعیین سرنوشت خویش بوده و در ضمن اهمیت دادن به نقش‌آفرینی مردم در عرصه‌های گوناگون، مدافع رأی و نظر مردم در حوادث مختلفی نظیر فتنه سال ۷۸، ۸۸ نیز بودند. با این نگاه، توجه به رأی و نظر مردم در تعیین سرنوشت خویش، یکی از مهم‌ترین ارکان نظام اسلامی به‌شمار می‌رود. به‌گونه‌ای که اگر به رأی و نظر مردم در تعیین سرنوشت خویش توجه نشود، نتیجه‌ای جز استبداد و دیکتاتوری حاصل نخواهد شد. ثمره توجه به رأی و نظر مردم در تعیین سرنوشت آنست که مردم به‌عنوان پشتیبان نظام اسلامی، ضامن حرکت و پیشرفت نظام اسلامی بوده و هیچ قدرتی توانایی مقابله با نظامی که به پشتوانه رأی و نظر مردم شکل‌گرفته است را ندارد.

مشاهده قسمت اول برنامه جماران ( ۱۱ بهمن ۱۴۰۳ )