یکی از ابزارهای بسیار مفید در عرصه فهم وضعیت و جریان عدالت پژوهی و نیز سیاستگذاری آن را می‌توان در تدوین نظام طبقهبندی موضوعات حوزه عدالت دانست. استفاده از روش طبقهبندی امروزه به یکی از متداول‌ترین و شاید ضروری‌ترین فعالیّت‌های تحقیقی در رشته‌های مختلف بدل شده است چراکه کشف عرصه‌ها و شاخه‌های مختلف علمی موجب ایجاد انبوهی از مطالب و منابع در حوزه دانش گشته است.
برای تدوین نظریه اسلامی عدالت در جمهوری اسلامی ایران، باید چه مسیری را پیمود؟ تاکنون چه مسیری پیموده شده است؟ و ذخیره دانشی موجود، در چه عرصه‌هایی، چه مسائلی را حل کرده‌اند؟ روند تولید دانش در حوزه عدالت چه افت و خیزی داشته است؟ چگونه می‌توان این روندها را رصد کرد؟ ابزار ما برای سیاستگذاری و هدایت دانش در این عرصه چیست؟
یکی از ابزارهای بسیار مفید در عرصه فهم وضعیت و جریان عدالت پژوهی و نیز سیاستگذاری آن را می‌توان در تدوین نظام طبقهبندی موضوعات حوزه عدالت دانست. استفاده از روش طبقهبندی امروزه به یکی از متداول‌ترین و شاید ضروری‌ترین فعالیّت‌های تحقیقی در رشته‌های مختلف بدل شده است چراکه کشف عرصه‌ها و شاخه‌های مختلف علمی موجب ایجاد انبوهی از مطالب و منابع در حوزه دانش گشته است. بنابراین برای فهم موقعیت و نیز هدایت جریان دانش پژوهی از طبقهبندی موضوعات استفاده می‌کنند. به طور مثال می‌توان به طبقه بندی علوم در کتابخانه‌ها، نظام‌های طبقهبندی دانش در رشته اقتصاد (JEL) و … اشاره کرد.
مسلما طبقه‌بندی‌ها نیز صرفا یک دسته‌بندی خنثی به شمار نمی‌روند. بلکه بر اساس نظریه‌های گوناگون می‌توان طبقه‌بندی‌های مختلفی را هم نمایش داد. اینکه مقسم طبقهبندی چه باشد، خود برخاسته از همان نظریه مبنا است. اما اینکه نظریه مبنا در طبقهبندی چیست، صرفا به نیاز نظریه پرداز، پژوهشگر و کاربر برمی‌گردد. از این رو در یک فضای عمل گرایانه می‌توان بنیادی ترین طبقه‌بندی‌ها را هم مطابق خواست کاربر تغییر داد. بنابراین قائلین به ذات گرایی در طبقهبندی و نیز معتقدین به ارائه یک طبقهبندی خنثی به محاق می‌روند. اینکه فرض گرفته شود گستره موضوعی امری عینی است و تغییر و تحول یا نسبت (نه نسبیت) انگاری، اقتضائی نگری یا نیازمحوری در آن راه ندارد، نگاهی ساده لوحانه در عرصه سیاستگذاری دانش است.
کاربرد
پذیرش نظام طبقهبندی موضوعات عدالت بعنوان یکی از پیش‌زمینه‌های اصلی عرصه عدالت‌پژوهی، در بطن خود واجد کاربردهایی قابل توجه است:
مدیریت دانش عرصه عدالت‌پژوهی
خدمات پشتیبانی محققان حوزه عدالت‌پژوهی
امکان ارزشیابی و تصحیح برنامه‌ها و سیاستهای پیشین
شناخت بازیگران، موضوعات و مسائل متناسب با یکدیگر
امکان شناخت نقاط اهرمی و راهبردی در عرصه عدالت‌پژوهی
ساختار متن
کتاب حاضر که گزارش پروژه‌ای با همین عنوان ذیل حمایت اندیشکده عدالت مرکز الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت است، در ۵ فصل به ارائه مطلب می‌پردازد:
بحث در باب انواع طبقهبندی
استخراج نظام قیاسی طبقهبندی
استخراج نظام استقرایی طبقهبندی
نظام پیشنهادی طبقهبندی
جمع بندی و کاربرد
- منبع خبر : سایت هسته عدالت پژوهی مرکز رشد دانشگاه امام صادق(ع)
