دکتر حمیدرضا نیکوگفتار اولین دانش‌آموخته مقطع دکتری رشته مدیریت قراردادهای نفت و گاز دانشگاه امام صادق علیه‌السلام است. ایشان که در رشته معارف اسلامی و حقوق فوق لیسانس گرفته بود در رساله دکتری‌شان یک مساله روز را پیگیری کرد: راهکارهای مدیریت آثار تحریم های اقتصادی بر قراردادهای بین‌المللی نفت و گاز در ایران. در یکی از جلسات در مرکز ایشان به نکته‌ای کلیدی اشاره کرد: کسی که تنها در یک رشته علوم انسانی مطالعه می‌کند، حتی از ارائه راهکارهای جامع در حوزه مساله‌های همان رشته نیز عاجز است. اما برای رسیدن به رشته‌های دیگر و خروج از حیطه تخصصی مطالعات، باید اولا) روشمند، ثانیا) زیر نظر استادی در رشته مقصد و ثالثا) مساله‌محور باشد…
نیم‌خورده، ممنوع!
همه ما پس از پایان دوره دبیرستان و ورود به دانشگاه با فضای علمی جدیدی آشنا می‌شویم؛ شاید مهم‌ترین تغییر، تخصصی شدن دروس و طرح و بحث نظریه‌های علمی گوناگون باشد. طبعاً هر نظریه علمی منتقدانی دارد و پیش از این در سطوح مختلف مورد انتقاد قرار گرفته است یا در چارچوب‌های علمی پذیرفته شده، هر یک از ما می‌تواند این نظریات را نقد کند. در نگاه اول، این نقدها می‌تواند بهانه‌های مختلفی برای کم‌توجهی به متون درسی متعارف به دست دهد، از جمله:
– این درس‌ها را همه خوانده‌اند؛ اگر این تئوری‌ها راهگشا بودند، در حال حاضر با چنین مشکلاتی روبرو نبودیم.
– اولویت هر نظریه‌پرداز حل مسائل و مشکلات جامعه‌ایست که در آن زندگی می‌کند، از این رو نظریه‌های بیگانه پاسخگوی نیازهای ملی و بومی ما نیست.
– هر نظریه مبتنی بر پیش‌فرض‌های آشکار یا پنهان است که در موارد بسیاری با مبانی اسلامی یا فرهنگ ایرانی هم‌خوانی ندارد؛ ما باید مبتنی بر چارچوب‌های دینی و ملی خود نظریه‌پردازی کنیم.
– فاصله عمل و نظر مانند آنچه از آن به عنوان فاصله صنعت و دانشگاه یاد می‌شود به روشنی موجب شده تا مطالعه و تعمق در نظریه‌های علمی، در فضای واقعی اگر نگوییم بی‌فایده، کم فایده است.
– …
