فارغ از عمق، ریشه‌ها و عوامل اغتشاشات و اعتراضات پاییز ۱۴۰۱، این ناآرامی‌ها بسیار طولانی شدند و همین امر برای اینکه بدانیم سال ۱۴۰۱ سال خوبی برای فضای مجازی کشور نبوده، کافی است... اما برای قضاوت بهتر لازم است با نگاهی دقیق‌تر سایر وقایع و تصمیمات مهم سال گذشته را مرور کنیم.

آخرین ماه سال، زمان مناسبی برای جمع‌بندی یک سال گذشته و برنامه‌ریزی برای سال جدید است به همین منظور کسب‌وکارهای مختلف آمارها، چالش‌ها و دغدغه‌های خودشان در سال گذشته و سال پیش رو را بیان می‌کنند... البته سیر تحولات اخبار حکمرانی فضای مجازی در اسفندماه به‌گونه‌ای نبود که در این یادداشت صرفاً به جمع‌بندی اخبار مهم سال گذشته بپردازیم بلکه وقایع اسفندماه به‌تنهایی می‌طلبید که یک یادداشت مجزا برای آن تدارک ببینیم.

افتتاحیه دوره دوم اندیشکده مستعدان اجتهاد (فارغ التحصیلان حوزه علمیه آیت‌الله حق شناس رحمه الله) با حضور اساتید حوزه و دانشگاه و ارائه جناب آقای سیدامیررضا برقعی، پژوهشگر هسته خط مشی فضای مجازی مرکز رشد دانشگاه امام صادق علیه‌السلام برگزار گردید.

ریشه‌ها و فرآیند شکل‌گیری حباب دات‌کام، مواردی بودند که در قسمت اول این یادداشت مورد بررسی قرار گرفتند. در ادامه به تحلیل بازیگران این عرصه، چگونگی انفجار حباب و مقایسه امروز اقتصاد دیجیتال با دوران حباب دات‌کام، خواهیم پرداخت.

در یادداشت گذشته «طرح‌های حکمرانی اینترنت (۱)؛ مروری سریع بر مدل حکمرانی آیکن» مروری اجمال بر حکمرانی آیکنی و نقاط قوت و ضعف آن کرده و نحوه اعمال قدرت آمریکا به صورت یکجانبه را بیان کردیم. اما پس از وقایع مختلفی مانند افشاگری‌های اسنودن نیاز به تصمیم گیری جهانی در مورد نحوه مدیریت اینترنت حس شد؛ لذا فشارها برای انتقال قدرت تصمیم‌گیری از طرح آیکنی به طرح‌های جایگزین آغاز گشت که اکنون به مرور برخی از آن‌ها می پردازیم.

حکمرانی آیکن هر چند در نظر ایده جذاب و مورد پسندی در سطح جهان است؛ اما در عمل موفق نبوده و ایراداتی بر آن وارد شده است...

به‌طور مرسوم با شروع زمزمه‌‏های تغییر دبیر شوراهای عالی، جریان‌‏های داخلی و خارجی از طرق مختلف تلاش دارند با ترسیم ادله مختلف حزبی، اصول شایستگی، ذی‌نفع بودن، تخصصی بودن و غیره گزینه‏ خود را در صدر گزینه‏‌های ارائه شده به ریاست محترم جمهور معرفی نمایند. شورای عالی فضای مجازی نیز به دلیل جایگاه فراقوه‌ای و فرادستگاهی و اثرگذاری بی‌بدیل در عرصه‌های فرهنگی، اقتصادی و سیاسی از مداخله گروه‌های ذینفع مستثنا نیست. به طور کلی در بحبوحه انتخاب دبیر شورای عالی فضای مجازی، می‌توان اصلی‌ترین بازیگران را در سه جریان دسته‌بندی نمود.

مسائل متعددی می‌تواند عامل وضعیت امروزی فضای مجازی کشور باشد؛ یکی از نقاطی را که بایستی دوباره مرور نمود ایده اصلی ساختار حکمرانی فضای مجازی کشور است؛ ساختاری که با محوریت شورای عالی فضای مجازی ایجاد شد و متولی طراحی مواجهه فعال با فضای مجازی گردید. بنابراین، لازم است مرور دوباره‌ای صورت گیرد که آیا آن طراحی به درستی پیاده سازی شده است یا خیر؟ و آیا این طراحی برای امروز فضای مجازی کشور هنوز هم پاسخگو است یا نیازمند طراحی دیگری هستیم؟ بر این اساس می‌توان نتیجه گرفت که این طراحی نهادی تا چه اندازه در ناکامی‌های فضای مجازی مؤثر بوده است.

«خرید توییتر توسط ایلان ماسک اهمیتی نداشت، اگر دولت در حال رقابت با توییتر بود.» این جمله یکی از مسئولین جمهوری اسلامی یا جمهوری خلق چین نیست. این، جمله تحلیل‌گرِ آمریکایی است که از قدرت و تسلط زیاد میلیاردرها بر رسانه‌های اجتماعی احساس خطر کرده است...