خطای راهبردی دولت سابق در حکمرانی پولی و بانکی
هرچند عملکرد دولتهای قبلی در حوزه نظام بانکی نقاط ضعف جدی داشته است، اما دولت یازدهم و دوازدهم به ویژه در بازه زمانی ۹۷-۹۲ سیاستهای اشتباهی را در این زمینه در پیش گرفت که نه تنها به نتیجه مطلوب خود نرسید بلکه پیامدهای زیانباری برای نظام بانکی و اقتصاد کشور به همراه داشت. رشد نقدینگی فزاینده، تورم بالا، بحران ارزی و تشدید ناترازی سیستم بانکی از آثار اجرای این سیاستهاست. این یادداشت پس از بازخوانی تجربه ناکام دولت تدبیر و امید در حکمرانی پولی و بانکی کشور به آسیبشناسی آن میپردازد.
عینکی متفاوت به استقلال بانک مرکزی
پنجمین جلسه از سلسله جلسات نقد طرح بانکداری مرکزی مجلس شورای اسلامی با حضور دکتر حسین درودیان مدرس اقتصاد دانشگاه تهران و تحلیلگر ارشد گروه اقتصاد و صنعت پژوهشکده حکمت برگزار شد.
عدم توجه به ماهیت خلق پول یکی از ایرادات طرح بانک مرکزی مجلس است
عمده ادبیات بانکداری اسلامی در کشور مبتنی بر نظریه واسطه وجوه بودن بانکهاست و همین رویکرد در طرح نیز مشاهده میشود و این خطای بزرگی است. شومپیتر جمله قشنگی دارد به این مضمون که «اگر سیاستگذار ماهیت پول را نفهمد فاجعه پدید میآید.
خارج از متن طرح بانک مرکزی مجلس
حلقه بانکداری مقاومتی مرکز رشد دانشگاه امام صادق (ع) با همکاری گروه مدیریت مالی دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه این دانشگاه، سلسله جلسات نقد و بررسی طرح بانک مرکزی را در دستور کار خود قرار داده است. اولین جلسه از این سلسله نشستها با حضور حجت الاسلام دکتر مصباحی مقدم، عضو شورای فقهی بانک مرکزی، برگزار شد.
خطاهای راهبردی طرح بانک مرکزی مجلس/ روح حاکم بر طرح بانک مرکزی مجلس فقه جزء نگر و رویکرد عدم مغایرت است
روح حاکم بر این طرح، فقه جزء نگر و رویکرد عدم مغایرت است. تا وقتی چنین رویکردی حاکم باشد انتظار طراحی و تحقق بخشی بانکداری اسلامی انتظار نابجایی است. اساساً این که صرفاً عدم مغایرت هر آن چه را در نظام غربی اجرا میشود با فقه بسنجیم یک رویکرد التقاطی و نوعی سکولاریسم است. علتش این است که این نوع رویکردها درباره نظامات اقتصادی حاکم و علم اقتصاد متعارف جهتگیری خاصی ندارند و در همان چارچوب به رفع مغایرت میپردازند.
تعارض منافع در بانک مرکزی و شبکه بانکی
کلیات طرح قانون بانک مرکزی در اردیبهشت ماه امسال در صحن علنی مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید و جهت بررسی جزئیات آن (شور دوم) به کمیسیون اقتصادی مجلس ارجاع داده شد. این طرح مخالفان و موافقان جدی داشته و محل مناقشه بسیار است. حلقه بانکداری مقاومتی مرکز رشد دانشگاه امام صادق (ع) با همکاری گروه مدیریت مالی دانشکده معارف اسلامی و مدیریت دانشگاه این دانشگاه، سلسله جلسات نقد و بررسی طرح بانک مرکزی را در دستور کار خود قرار داده است. دومین جلسه از این سلسله نشستها با حضور میثم خسروی کارشناس مرکز پژوهش های مجلس در تاریخ 15 تیر 1400 برگزار شد.
تاملی در ابزار جدید سیاست پولی ایران
بانک مرکزی اواخر مهرماه امسال ابزار جدید سیاستگذاری پولی خود، یعنی قرارداد توافق بازخرید موسوم به ریپو را معرفی کرد. در این یادداشت به ابعاد اقتصادی و فقهی این ابزار به صورت اجمالی پرداخته میشود.