برخی معتقدند در ایران، مشکلات متاثر از قانون پایستگی انرژی به پایان نمی‌رسند بلکه از حالتی به حالت دیگر تبدیل می‌شوند. نگاهی گذرا به تاریخ ایران یک نظم منطقی را در شناخت فرآیند و فرآورده مشکلات پیش‌روی ما می‌نهد، موضوعی که مصلحان اجتماعی در صورت اراده واقعی برای شناخت و تقلیل مشکلات ناگزیر از فهم آن هستند.

چاره کار امثال آقای عبدی در بازگشت از بن‌بستی است که 40 سال است بدان وارد شده اند. بخش‌هایی از جریان غربگرا و اصلاح‌طلبان پس از بیش از سی سال مواجهه انتقادی با تفکر انقلابی، به نظر می‌رسد که از این رویه خسته شده‌ و ایده­ ای برای ادامه مسیر قبلی ندارند. باید به این دوستان گفت در آینه نگاه کرده و دنده عقب بگیرید، بازگشت، لزوماً انتخاب نادرستی نیست!

در شرایط فعلی نه طالبان با چالش‌های فرهنگی و سیاسی در داخل و خارج، و نه دولت فعلی با ضعف و ناکارآمدی سیستمی و کمبودهای فراوان و عدم پشتوانه ملی، هیچکدام توان اداره کشور به تنهایی را ندارند. اعتماد ملی و پشتوانه مردمی هر دو به شدت ضعیف است، چراکه هیچ تصویر روشنی از هیچ یک از دو طرف در ذهن ملت افغانستان نیست. در چنین شرایطی بهترین راه‌حل برون رفت از وضعیت نامطلوب فعلی، حضور همه طرف‌های درگیر با میانجی‌گری کشورهای همسایه نظیر جمهوری اسلامی ایران است تا بتوانند با تشکیل یک دولت آشتی ملی به تقویت انسجام و اعتماد ملی بپردازند.

توجه و دقت در بسترهای وقوع انتقادات به شورای نگهبان، پیش از وارد دانستن یا ندانستن آن‌ها، یکی از مهم‌ترین فرصت‌های شورا برای اصلاح از درون است؛ فرصتی که در آن شورای نگهبان می‌تواند با بهره‌گیری از انتقادات درست و سازنده خود را ترمیم و تقویت کند و با پاسخگویی مناسب و متقاعدکننده یا بازنگری در برخی رویه‌ها و روندها، زمینه انتقادات نادرست را از میان بردارد. امید که از این فرصت مغتنم، استفاده مطلوب برده شود.

آنچه در یک دهه اخیر از خروجی دستگاه دیپلماسی دولت‌های گذشته دیده شده، عدم مطابقت با سیاست خارجی مصوب نظام و عدم جدیت آن‌ها در حمایت از راهبردهای محور مقاومت بود. اما شواهد نشان می‌دهد که با روی کار آمدن رئیس‌جمهور منتخب، دولت جدید با تغییر رویکرد در دستگاه دیپلماسی کشور، به‌دنبال نهادینه شدن سیاست مقاومت فعال با نزدیکی عرصه میدان و دیپلماسی در منطقه خواهیم بود.

محرک اصلی بازاریابی رابطه‌ای سیاسی عبارت است از افزایش سطح درگیری بدین‌ صورت که به آرای رای‌دهندگان در مواقعی غیر از انتخابات نیز اهمیت داده می‌شود، اعضای حزب تبدیل به ذی‌نفعان می‌شوند، ملت‌ها نسبت به فرآیند سیاست‌گذاری آگاه‌تر شده و پیشنهادهای آنان در این فرآیندها بیش از پیش مدنظر دولت‌ها قرار می‌گیرد. از این‌ رو شایسته است دولت سیزدهم از این حیث نسبت به دولت قبلی ممتاز شود و با توجه به خطر نزدیک‌بینی سیاسی و سیاستی و برحذر بودن از آن، از مردم، در مردم و برای مردم باقی بماند.

با چراغ سبز رهبری، اکنون فرصت نقد شورای نگهبان بیش از هر زمان دیگر در دسترس نخبگان و کارشناسان این امر است. برای بهره‌برداری بهتر از این فرصت، ضروری است از نقدهای کلیشه‌ای، سطحی، جهت‌دار و غیرکارشناسی پرهیز شود. تکرار سخنان کلیشه‌ای، شخصی، جناحی و غیرکارشناسی، هم جامعه را از این فرصت طلایی نقد صحیح محروم کرده و هم فرصت دیگر اصلاح و ترمیم را از نهاد پاسدار قانون و شریعت در نظام جمهوری اسلامی، خواهد ربود.

از رقبای اصلی انتخابات 88 گرفته تا ربع‌پهلوی و منافقین و از رژیم‌صهیونیستی و آمریکا گرفته تا آل‌سعود و ملیجک‌های لندن‌نشینش، هریک به سهم خود کاهش میزان مشارکت را محصول کمپین و دعوت خود می‌دانند. با این همه، نگاهی به واقعیت موجود در جامعه ایران و نتایج انتخابات، دلایل دیگری را برای این کاهش مشارکت برجسته می‌سازد.

تصمیم ماندن یا نماندن نامزدها در صحنه با هر استدلالی، امری است که هیچگاه از طریق تنش و نزاع میان هوادارانشان به نتیجه نخواهد رسید. در این شرایط، وقوع چنین تنش‌هایی میان طرفداران نامزدها و تخریب نامزد دیگر برای اثبات نامزد مورد علاقه خود، ثمری جز افزودن ابهام بر فضای کلی انتخابات ندارد. ابهامی که ثمره آن، بیش از هر چیز، تقویت موضع دشمنان ملت را در سرد کردن تنور انتخابات را در پی خواهد داشت.