مسئله اینترنت طبقاتی چند وقتی است تبدیل به یکی از پربحث‌ترین موضوعات رسانه‌ها شده است. بعد از انتشار خبر امکان دسترسی کسب‌وکارهای عضو اتحادیه فناوران رایانه تهران به اینترنتی با محدودیت‌های کمتر، زنگ خطر راه‌اندازی گسترده اینترنت طبقاتی به گوش جامعه رسید. زنگ خطری که البته پیش از این هم به صدا درآمده بود اما با توجه به شرایط فعلی کشور و محدودیت‌های شدید در سه ماه اخیر حساسیت افکار عمومی نسبت به این موضوع بیش از پیش شده است... با حسین زیبنده، پژوهشگر هسته فضای مجازی مرکز رشد دانشگاه امام صادق (ع) به گفت‌وگو پرداخته‌شد که حاصل آن را در ادامه از نظر می‌گذرانید.

با گذشت سه ماه از محدودسازی اینترنت بین‌الملل، هنوز این موضوع و پیامدهای ناشی از آن، داغ‌ترین خبرهای حوزه فاوا هستند. همان‌طور که در گزارش‌های قبلی‌ اشاره شد، پلتفرم‌های داخلی آمادگی لازم برای جایگزینی پلتفرم‌های خارجی را نداشتند. در این شرایط، دو ایده اصلی وجود دارد: یکی تلاش برای رفع فیلترینگ اینستاگرام و واتساپ و دیگری، بهبود پلتفرم‌های داخلی با امید سبقت گرفتن از رقبا. در این یادداشت به اتفاقات مربوط به هر دو جریان در آذرماه می‌پردازیم.

«خرید توییتر توسط ایلان ماسک اهمیتی نداشت، اگر دولت در حال رقابت با توییتر بود.» این جمله یکی از مسئولین جمهوری اسلامی یا جمهوری خلق چین نیست. این، جمله تحلیل‌گرِ آمریکایی است که از قدرت و تسلط زیاد میلیاردرها بر رسانه‌های اجتماعی احساس خطر کرده است...

یکی از کلیدواژگان مهم این روزها که در کلام و نوشته‌های بسیاری از محققان، مسئولان و مردم عادی نیز پرتکرار شده، جنگ روانی و جنگ شناختی است. جنگی که تنها یک بُعد از هجمه‌می‌باشد. امروزه جبهه باطل با تمام قوا و از تمام جهات به جبهه اسلام حمله می‌کند و سعی در شکستن حصار مستحکم جمهوری اسلامی به عنوان بزرگترین نماینده جبهه اسلام دارد. لذا محققین مختلف باید در تمام ابعاد زندگی بشر به بررسی این جنگ تمام عیار بپردازند.

در ماه گذشته اگرچه حضور وزیر ارتباطات در مجلس در پاسخ به سؤالات برخی از نمایندگان و اعلام تحقق ۶۰ درصدی شبکه ملی اطلاعات و توسعه زیرساخت‌های فیبر نوری کشور، پیوستن‌ها یا نپیوستن‌های دستگاه‌های مختلف به سامانه پنجره واحد دولت هوشمند[۱] و سفر دکتر زارع‌پور به کره جنوبی و شرکت در کنفرانس اسکاپ[۲] خبرساز شد؛ ولی همانند ماه قبل، موضوع حمایت از کسب‌وکارهای اینترنتی که به‌واسطه مسدودسازی سکوهای اینستاگرام و واتس‌اپ دچار خسارت شده و اخبار مربوط به طرح حمایتی دولت از ایشان از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است که در نوشته حاضر به برخی از ابعاد آن اشاره می‌شود.

در این نگاشت، سعی شده است به صورت خلاصه، علاوه بر مرور اخبار مهم مهرماه، درس‌آموزی‌هایی که اتفاقات و رخدادهای اخیر برای «فردای فیلترینگ» دارد نیز بیان شود تا ظرفیت تحلیلی و عملیاتی کشور برای حکمرانی فضای مجازی را ارتقا دهیم.

گزارش سیاستی «صورت‌بندی مسئله، ظرفیت‌سنجی و سناریوپردازی فیلترینگ اینستاگرام و واتس‌آپ»در پاسخ به دغدغه نگاه چند بعدی به مسئله فیلترینگ اخیر، تهیه و تدوین گردید.

حکمرانی عصر دیجیتال اساساً مدل جدید و منحصر به فردی را می‌طلبد؛ چراکه دنیای دیجیتال این امکان را فراهم ساخته است که شرکت ها با خلق دنیایی در امتداد دنیای فعلی، پا را از مرزهای سنتی دولت-ملت فراتر نهند و برخی نقش های اساسی دولت‌ها را برای خود بازتولید نمایند. عصر دیجیتال، حکمرانی در مدل پیشین خود را با چالش جدیدی مواجه ساخته و مدل‌های جدیدی را از منظر تنظیم گری می‌طلبد.

یکی از مهم‌ترین موانع پیشرفت کشور در موضوع فضای‌مجازی، فقدان «آمار و شاخص‌های ارزشیابی» وضعیت واقعی فضای‌مجازی کشور است... اکنون‌که دولت مشغول تدوین لایحه برنامه هفتم توسعه است، سزاوار است تا تولید آمارهای دیجیتال در بخش‌های مختلف اجتماعی و اقتصادی برنامه‌ریزی گردد. در ادامه مروری بر شاخص‌های جهانی سنجش وضعیت فضای‌مجازی خواهیم داشت.