در شرایط فعلی نه طالبان با چالش‌های فرهنگی و سیاسی در داخل و خارج، و نه دولت فعلی با ضعف و ناکارآمدی سیستمی و کمبودهای فراوان و عدم پشتوانه ملی، هیچکدام توان اداره کشور به تنهایی را ندارند. اعتماد ملی و پشتوانه مردمی هر دو به شدت ضعیف است، چراکه هیچ تصویر روشنی از هیچ یک از دو طرف در ذهن ملت افغانستان نیست. در چنین شرایطی بهترین راه‌حل برون رفت از وضعیت نامطلوب فعلی، حضور همه طرف‌های درگیر با میانجی‌گری کشورهای همسایه نظیر جمهوری اسلامی ایران است تا بتوانند با تشکیل یک دولت آشتی ملی به تقویت انسجام و اعتماد ملی بپردازند.

ماهیت و وضعیت یک دولت در قامت تصمیم‌ها و خط‌مشی‌های او تجسم می‌یابد، چهره و تصویر او را در افکار عمومی با واسطه رسانه‌های اجتماعی می‌سازد و حسب آن تمام کنش‌های اجتماعی در تعامل با این نهاد را تحت تأثیر قرار می‌دهد. مصوبات چند ماه اخیر دولت در ماجرای تعیین «حقوق و دستمزد کارکنان دولت» ازجمله این تصمیم‌هاست که بینش اجتماعی از رویه و عملکرد دولت دوازدهم- هرچند در بسیاری از موارد اختصاص به تنها این دولت ندارد و یک ویروس شایع در دولت‌های گذشته معاصر ایران است- را برای مخاطبین برملا می‌سازد. انتخاب‌هایی که مسیری برای شناخت ما از ماهیت نهادی دولت در ایران می‌شود.

دولت رئیسی احتمالاً آخرین فرصت‌ برای تحول در اداره کشور به نفع عدالت است. تیمی از سوی رئیس‌جمهور منتخب در حال نگارش سند تحول دولت هستند. سند تحول اولاً نیازمند ایده تحول و ثانیاً نیازمند درونی کردن عنصر بسیار مهم یادگیری و تجمیع آموخته‌ها و تجربه‌های گذشته است. باور ما بر این است که آسیب‌شناسی نظری و عملی ایده‌های دولت‌های گذشته در مسئله عدالت با رویکرد یادگیری‌محور، موجب تحول واقعی خواهد شد.

مشکلات ایران در تحقق عدالت نه به خاطر برنامه‌ریزی صحیح و اجرای نادرست که اساساً به خاطر برنامه نادرست بوده است اما این نادرستی از کجا نشأت‌گرفته است؟

توجه و دقت در بسترهای وقوع انتقادات به شورای نگهبان، پیش از وارد دانستن یا ندانستن آن‌ها، یکی از مهم‌ترین فرصت‌های شورا برای اصلاح از درون است؛ فرصتی که در آن شورای نگهبان می‌تواند با بهره‌گیری از انتقادات درست و سازنده خود را ترمیم و تقویت کند و با پاسخگویی مناسب و متقاعدکننده یا بازنگری در برخی رویه‌ها و روندها، زمینه انتقادات نادرست را از میان بردارد. امید که از این فرصت مغتنم، استفاده مطلوب برده شود.

برخلاف تصور رایج در کشور ما سیاست خارجی آمریکا در قبال ایران در دوره بایدن، به نوعی اصلاح‌کننده و تکمیل‌کننده دوران ترامپ است. رامپ مسیری را در اعمال تحریم‌ها علیه ایران دنبال کرده که به نظر می‌رسد دولت جدید آمریکا نیز دنباله‌رو همین مسیر خواهد بود. بنابراین تصور این امر از سوی مسئولان که رویه دولت ترامپ با دولت بایدن در سیاست خارجی تفاوت قابل توجهی دارد امری نادرست است که نباید در سیاست‌گذاری‌ها و تصمیمات دخیل باشد.

الان که در گام دوم انقلاب اسلامی هستیم و امام حال حاضر امت دستور داده که جوانان باید شانه‌های خود را به زیر بار بدهند، باید به این توصیه حضرت امام خمینی رحمه‌الله‌علیه گوش فرا دهند و با بغض و کینۀ انقلابی در سینه و با‏‎ ‎‏غضب و خشم به دشمنان که در جبهه مقابل ایستاده‌اند بنگرند و خود را برای یک مبارزۀ علمی و عملی بزرگ تا رسیدن به‏‎ ‎‏اهداف عالی انقلاب اسلامی آماده نمایند ...

قبل از نقد محتوایی «بنای ایران» به‌عنوان جدیدترین کوشش بازارگرایان ایرانی، باید ابتذال بازارگرایی ایرانی را ترسیم و تصویر کرد. باید در میدانی که بازارگرایان کنشگری را تعریف کرده‌اند- عرصه افکار عمومی- وارد شد و شرایط بازی را با ارتقای آگاهی عمومی به نفع مردم تغییر داد.

کشور ما دارای سرمایه و ثروت علمی بسیار زیادی است ولی متأسفانه بخش اندکی از آن توسط سایر پژوهشگران قابل مشاهده است و پژوهشگران از داشته‌های موجود به جز آنچه در مقالات و کتب موجود است، اطلاع ندارند. متن مصاحبه‌ها، فعالیت‌های آزمایشگاهی، تجربیات پژوهشگران، تحلیل‌های داده عمیق و... انبوهی از داده‌های علمی را شکل می‌دهند که می‌توانند در پژوهش‌های بسیاری مورد استفاده قرار بگیرند.