چند روزی است که از روی کارآمدن دولت سیزدهم می‌گذرد اما مساله تحریم‌ها همچنان یکی از مهم‌ترین مسائل پیش‌روی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران است. از زمان دولت هشتم تا دولت دوازدهم و از مذاکرات سعدآباد تا مذاکرات وین همواره دولت‌های مختلف جمهوری اسلامی تلاش کرده‌اند با تحریم‌های اعمال‌شده از جانب غرب و به رهبری آمریکا مقابله کنند. اما مساله اصلی اینجاست که راهبرد مناسب دولت سیزدهم برای اتخاذ رویکرد صحیح در قبال تحریم‌ها چیست؟

گزارش «راهبردهای احتمالی ایالات متحده در قبال تحریم ها و توصیه هایی به دولت سیزدهم» به همت جمعی از پژوهشگران اقتصاد تحریم مرکز رشد دانشگاه امام صادق (ع) منتشر شد.

برخلاف تصور رایج در کشور ما سیاست خارجی آمریکا در قبال ایران در دوره بایدن، به نوعی اصلاح‌کننده و تکمیل‌کننده دوران ترامپ است. رامپ مسیری را در اعمال تحریم‌ها علیه ایران دنبال کرده که به نظر می‌رسد دولت جدید آمریکا نیز دنباله‌رو همین مسیر خواهد بود. بنابراین تصور این امر از سوی مسئولان که رویه دولت ترامپ با دولت بایدن در سیاست خارجی تفاوت قابل توجهی دارد امری نادرست است که نباید در سیاست‌گذاری‌ها و تصمیمات دخیل باشد.

پس از انتشار فایل صوتی وزیر امور خارجه کشورمان در فضای مجازی شاهد ایجاد فضای دو قطبی در رسانه‌ها و فضای فکری جامعه هستیم که مفهوم میدان و مرد میدان را تا حد بسیار زیادی تنزل می‌دهد در حالی که مرد میدان بودن صرفاً به معنای مرد جنگی بودن نیست و مرد میدان، مرد انجام تکلیف است در هر عرصه‌ای که نیاز باشد.

با پایان دوره هشت ساله دولت تدبیر و امید و با توجه به وضعیت کشور در عرصه سیاست خارجی اتخاذ راهبردهایی در عرصه سیاست خارجی کشور ضروری به نظر رسیده که در دوره پساروحانی باید مورد توجه قرار بگیرد.

سال‌هاست که رهبر انقلاب در پیام نوروزی نامی را برای سال جدید اعلام می‌نمایند و از عموم دست‌اندرکاران نظام می‌خواهند تلاش خود را در سال جدید بر محقق کردن نام یا شعار سال متمرکز نمایند. آنچه از دید عموم جامعه اتفاق می‌افتد این است که بلافاصله موجی رسانه‌ای در صداو‌سیما و تابلوهای تبلیغاتی کشور آغاز شده و پس از مدتی تابلوهای تبلیغاتی از سطح شهر جمع‌آوری شده و جای خود را به تبلیغات روزمره می‌دهد. این روند نام‌گذاری سال و مشاهده فعالیت‌های تبلیغاتی موجب می‌شود که این سوال در ذهن عموم جامعه ایجاد شود که آیا نام‌گذاری سال فایده‌ای هم داشته و دارد؟

در این یادداشت برآنیم تا ارتباط دو واژه امید و خودباوری و تأثیر آن در روند زندگی و تعاملات اجتماعی موجود در جامعه را از دیدگاه بزرگان مورد بررسی قرار داده و اهمیت این دو واژه پر مفهوم و مورد نیاز حال حاضر کشور را در مقابله و خنثی‌سازی تحریم‌های ظالمانه علیه ملت ایران با دقت بیشتری مورد تأمل قرار دهیم.

وقتی پیرامون تحریم اخبار و یا گزارشاتی می شنویم به ذهنمان مصادیقی تبادر می شود، به طور مثال تحریم‌های اقتصادی با انواع و اقسام آن، مالی _ بانکی، بیمه،حمل و نقل و فروش نفت و ... یا تحریم تسلیحاتی و نظامی یا تحریم‌های فناوری یا تحریم‌های فرهنگی و تحریم‌های سیاسی و یا تحریم‌های رسانه‌ای. این یادداشت براین موضوع تمرکز دارد که باید ذهن ما مقداری کلان تر و با عمق بیشتری به موضوع تحریم توجه کند و صرفاً تحریم های اقتصادی و یا موارد فوق الذکر را مورد توجه قرار ندهیم، چرا که این بحث خود بخشی از پازل دشمن است که می خواهد ذهن ما را فقط درگیر این نوع از تحریم های ظاهری کند و به پشت پرده تحریم‌ها فکر نکنیم و در واقع در زمین بازی که آنها طراحی نموده اند بازی کنیم و به دنبال راهکارهای دور زدن تحریم ها باشیم.

پس از پیروزی انقلاب اسلامی، کشور همواره با مسئله تحریم به عنوان حربه اقتصادی استکبار جهانی رو به رو بوده است. طی سال‌های اخیر تکیه بر جنگ اقتصادی با استفاده از گسترش کمی و کیفی تحریم‌ها موجبات مقابله جدی در کشور را بیش از پیش ضرورت بخشیده است. در همین راستا، اقدامات متقابلی در بدنه اقتصادی کشور شکل گرفت، اما طبعاً کافی نبود. در نتیجه، آنچه که در این زمینه لازم به نظر می‌رسد، این است که فعالیت‌های ضدتحریمی غیرمتمرکز در کشور احصاشده و به صورت متمرکز خط‌مشی‌گذاری شوند تا سرریز آن در عموم کسب و کارها نمود یافته و در نهایت اقتصاد کشور به صورت یک کل منسجم در مقابله با تحریم رخ نماید.