نشست تخصصی حلقه حکمرانی علوم اجتماعی مرکز رشد دانشگاه امام صادق علیه‌السلام با موضوع «حکمرانی پژوهش: ماهیت، گستره و ابزارها» به مناسبت هفته پژوهش در دانشگاه تربیت مدرس برگزار شد.
نشست تخصصی حلقه حکمرانی علوم اجتماعی مرکز رشد دانشگاه امام صادق علیه‌السلام با موضوع « حکمرانی پژوهش: ماهیت، گستره و ابزارها» در سالن جلسات دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه تربیت مدرس برگزار شد. در این نشست، جناب آقای دکتر سید مجتبی امامی، معاون پژوهشی دانشگاه امام صادق علیه‌السلام و استاد هادی حلقه حکمرانی علوم اجتماعی مرکز رشد و جناب آقای دکتر سپهر قاضی نوری، عضو هیئت علمی دانشگاه تربیت مدرس حضور یافتند.
در ابتدا آقای مجتبی جوادی، دانشجوی دکتری مدیریت دولتی دانشگاه امام صادق‌علیه‌السلام اقدام به ارائه علمی کردند. ایشان، در این ارائه مقاله‌ای که با عنوان موضوع جلسه مورد پذیرش مجله علمی پژوهشی مدیریت دولتی دانشگاه تهران قرار گرفته بود را به‌عنوان محور اصلی ارائه خود قرار دادند. در این ارائه، دو ساحت متضاد تعامل مدیران با پژوهشگر که عبارتند از استقلال و پاسخگویی مورد بررسی قرار گرفت. ایشان در ادامه تبیین کردند که یک کشاکش تاریخی در ادبیات حاکم بر این حوزه، همواره بین استقلال پژوهشگر و پاسخگو بودن آن در جریان بوده و در طی زمان، این نزاع علمی به تعادل بین استقلال پژوهشگر و پاسخگویی نزدیک تر شده و به نظریه های حد واسط تغییر پیدا کرده است.
در ادامه جلسه، آقای محمدسعید عزیزی تریبون بحث را در اختیار جناب آقای دکتر سپهر قاضی نوری قرار دادند. ایشان ضمن تقدیر ویژه از مباحث مطرح شده توسط آقای مجتبی جوادی، به بیان نظرات خود پرداخته و نقش حاکمیت را در هدایت جریان علمی کشور بسیار مهم و ضروری دانستند و ادله و مثال‌هایی نیز را در این مورد مطرح کردند. همچنین ایشان باور داشتند که تغییر نظام پژوهش به سمت مطلوب، اقدامی تحول آفرین می‌طلبد و این کار صرفا از عهده حاکمیت برمی آید. به این معنی که اگر بخواهیم در جریان علم کشور، تحول بزرگی را شاهد باشیم، نقطه شروع این تحول حاکمیت این کشور است.
دکتر قاضی نوری در ادامه صحبت‌های خوشان بر اهمیت میدان دادن برای پاسخگویی اذهان اندیشمندان در برابر نظرات مختلف تاکید کردند. ایشان بر این باور بودند که باید اجازه داده شود که تمامی فکرها، اندیشه ها، نظرات، نگرش ها و … در جوامع علمی جولان پیدا کنند. چرا که با جولان پیدا کردن یک ایده نادرست و غلط، اذهان سایر پژوهشگران به دنبال پاسخگویی خواهد بود و پژوهشگران در پی استدلال‌های علمی برای رد نظرات مخالف خود برخواهند آمد. این امر باعث ایجاد فضای پویا در جامعه علمی خواهد بود. زمانی یک جامعه علمی قوی خواهد شد و خواهد توانست به مسائل واقعی موجود در جامعه پاسخ درخور ارائه کند که این رویکرد در آن مشهود بوده و جامعه علمی در رفت و برگشت سوال – پاسخ قوی شده باشد.
در ادامه جناب آقای دکتر سید مجتبی امامی نیز به بیان نظرات خود پرداخته و راه حل اصلی بهبود فضای پژوهش را خود دانشگاه ها دانستند. ایشان ضمن بیان دو رویکرد ممکن در بهبود فضای پژوهش، یعنی نگاه منفی-کلان و نگاه مثبت-خرد، اعتقاد داشتند که برای حل مسائل موجود باید مواجهه مثبت-خرد را انتخاب نمود. به این معنا که به جای قضاوت های منفی کلان که خیلی از عملکردها را زیر سوال می برد، باید اقدامات اصلاحی را از درون خود دانشگاه شروع کرد. یعنی نقطه شروع تحول در دانشگاه ها، اقدامات اصلاحی است که در درون خود دانشگاه انجام می گیرد. دانشگاه نقش اصلی را در ایجاد تحول در عرصه علمی کشور بازی می کند و تا مادامی که نخواهد تحولی در جریان علم شکل دهد، بالاترین تدبیرات حکومت نیز اثر چندانی بر بهبود نخواهد گذاشت.
ایشان در ادامه به نگرش‌های موجود و ملاحظاتی که پژوهشگران در عرصه علمی رعایت می کنند، اشاره کرده و فرمودند که پژوهشگران بیش از آنکه امروزه ملاحظات سیاسی داشته باشند، ملاحظات علمی دارند. اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها در بیان نظریه‌های خودشان ملاحظات سیاسی چندانی را ندارند اما در بحث ارائه نظرهای تخصصی خودشان در خلاف جریان علمی موجود، احتیاط می کنند. بنابراین تمام نظرات علمی خود را ممکن است بروز نداده باشند.
در ادامه نشست، سایر اعضای حاضر در نشست نیز اقدام به بیان نظرات خود کردند و مباحث علمی بسیار مفیدی شکل گرفت.
اعضای حلقه حکمرانی علوم اجتماعی برای حسن ختام این نشست برنامه ویژه‌ای را تدارک دیده بودند. این برنامه، رونمایی از شماره دوم نشریه راهبری پژوهش با عنوان «راهبری پژوهش: تأملی پیرامون ساخت نظام پژوهش» بود. شماره اول این نشریه، سال ۱۳۹۹ در هفته پژوهش رونمایی شد و امسال نیز با همت اعضای حلقه حکمرانی علوم اجتماعی، شماره دوم این نشریه در دانشگاه تربیت مدرس و در این نشست رونمایی شد. این نشریه دارای سه بخش مجزا شامل «سپهر ایده»، «ارائه سازوکار» و «میدان عمل» بوده و حاوی یادداشت‌های تحلیلی و شفاهی از صاحب‌نظران حوزه علوم انسانی از جمله دکتر مسعود درخشان، دکتر سعید زیباکلام، دکتر احمد پاکتچی، دکتر عادل پیغامی، دکتر محمد مهدی‌نژاد نوری و سایر پژوهشگران و اعضای حلقه حکمرانی علوم اجتماعی است.
برای دسترسی به متن نشریه می توانید با مدیر کانال حلقه حکمرانی علوم اجتماعی مرکز رشد دانشگاه امام صادق علیه‌السلام در پیام رسان «بله» به آدرس ble.ir/join/YmQzMDFkNm در ارتباط باشید.
