پرونده ویژه «سلامت الکترونیک» به همت هسته سلامت مرکز رشد دانشگاه امام صادق علیه‌السلام منتشر شد.
پرونده ویژه «سلامت الکترونیک» به همت هسته سلامت مرکز رشد دانشگاه امام صادق علیه‌السلام منتشر شد. سلامت الکترونیک، سابقه‌ای تقریبا ۲۰ ساله در ایران دارد. این طرح همواره نسخه مطلوب بسیاری از بازیگران نظام سلامت بوده و در حال حاضر در دستور کار مهمترین بازیگر نظام سلامت یعنی وزارت بهداشت نیز قرار گرفته است.
در طی این دو دهه بازیگران مختلف دولتی و شبه دولتی طرح‌هایی را به اسم سلامت الکترونیک طرح‌ریزی و به عرصه اجرا کشانده‌اند و در واقع خواسته‌اند از اعتبار آن به نفع خود استفاده کنند و این در حالی است که این نسخه‌ها ممکن است بدلی و ناقص بوده و نتوانند نیاز واقعی مورد نظر را برآورده کنند. در این صورت است که پس از اجرای طرحِ معیوب، صورت کلی سلامت الکترونیک زیرسوال رفته و از دستورکار اصلی به حاشیه رانده خواهد شد. در نظام سلامت به صورت متعدد شاهد ویرانی ایده‌ها و طرح‌هایی بودیم که در جای‌جای دنیا سودمند واقع شده‌اند. این طرح‌ها بدون کار کارشناسی کافی در ایران تجویز شده و پس از مدتی ناهمخوانی و اجرای ناقص به کنار گذاشته می‌شوند. نمونه بارز آن در بحث اعتباربخشی بیمارستانی است که هر از چند گاهی مدلی از ارزیابی مطرح و آن را به بیمارستان‌ها تکلیف می‌کنند و با این کار نه تنها هدف آن مدل‌ها که ارتقاء کیفیت ارائه خدمت است، تامین نمی‌شود، بلکه بر بار و هزینه‌های روزمره بیمارستان‌ها هم افزوده می‌شود. از این‌رو باید در ابتدا به شناخت مناسبی از سلامت الکترونیک رسیده تا آنگاه بتوانیم، طراحی مناسب در این زمینه پیگیری و اجرا نماییم.
پرونده سلامت الکترونیک هسته سلامت سعی کرده است تا حدی به این امر کمک کند. در این پرونده در ابتدا به این موضوع پرداخته شده که اصل سلامت الکترونیک چیست و سابقه و پیشینه آن در دنیا از چه قرار است؟ با دانستن این موضوع است که می‌توانیم قضاوت کنیم که آیا طرح‌های مختلفی مثل طرح سیب وزارت بهداشت، مصداق خوبی از سلامت الکترونیک است و یا تنها اسم آن را یدک می‌کشد. در ادامه پرونده، به این موضوع پرداخته شده که اصل پیاده‌سازی این طرح چه فایده‌ای برای نظام سلامت دارد؟ زیرا تا هدف و مقصود و در روی دیگر سکه، کارکرد یک طرح مشخص نباشد، نه تنها نمی‌توان به خوبی به طراحی و اجرا اقدام نمود، بلکه پس از اجرا نیز نمی‌توان به ارزیابی مبادرت کرد، و در این بخش مهمترین کارکرد آن طرح یعنی کاهش هزینه‌ها را توضیح دادیم.
اما فقط شناخت مطلوب‌ها کفایت نمی‌کند. بلکه باید موانع را هم به خوبی مورد شناسایی قرار داد. هر طرحی با موانعی روبروست و پیشبرد طرح محقق نخواهد شد، مگر آنکه مجری طرح به خوبی این موانع را بشناسد و بر اساس آن، خط‌مشی گذاری و اجرا را پیش گیرد. مسائل مرتبط با خط‌مشی گذاری سلامت الکترونیک قسمتی دیگر از پرونده سلامت الکترونیک را تکمیل می‌کند.
اما نکته حائز اهمیت آن است که پس از توجه به ابعاد این طرح نیاز است، نگاهی دقیق‌تر و آمیخته با تجارب عملیاتی به این طرح داشت تا خط‌مشی‌گذار با شناخت بهتری اقدام نماید که این نکات مهم عملیاتی را، دکتر کامران باقری لنکرانی با تجربه سیاستی خود قلم زده‌اند. در انتهای نشریه نیز نگاهی به آینده داشته، و مه‌داده‌ها را به عنوان مسیری که ممکن است پیش روی سلامت الکترونیک باشد، ترسیم کرده‌‌ایم.
بنابراین در این پرونده سعی شده است، مهمترین سوالاتی که سلامت الکترونیک به صورت کلی و اجرای آن در ایران با آن مواجه است را مطرح کرده تا شاید بابی گشاده شود به سوی پژوهش‌ها و دقت‌های علمی از جانب پژوهشگران و خط‌مشی گذراران تا با همراه کردن نظر و عمل بر پیاده‌سازی و ارتقاء هرچه بهتر این طرح بکوشند.
این پرونده به صورت نسخه دیجیتال (rushda.ir/?p=6387) و چاپی (rushda.ir/?p=6314) جهت استفاده علاقمندان عرضه شده است.
- منبع خبر : هسته سلامت مرکز رشد
