دومین جلسه از سلسله جلسات مجازی بر مدار انتخاب درست با حضور دکتر مصطفی غفاری عضو هیئت علمی دانشکده‌ی معارف اسلامی و علوم سیاسی دانشگاه امام صادق علیه‌السلام و مؤلف کتاب‌های «فتنه‌ی تغلب» و «از نیمه خرداد» با موضوع ایده و سیره‌ی انتخاباتی رهبر معظم انقلاب برگزار گردید.
در ابتدای این گفتگوی مجازی، دکتر مصطفی غفاری ضمن اشاره به موضوع مشارکت حداکثری و انتخاب گزینه‌ی اصلح به عنوان دو لایه‌ی گفتمانی رهبر انقلاب اسلامی در انتخابات، از لایه‌ای دیگر از نقش‌آفرینی ایشان که معمولاً نادیده گرفته می‌شود، تحت عنوان «صیانت از اصل نهاد انتخابات» نام برد. در توضیح این گزاره، وی کنشگری مقام معظم رهبری در انتخابات ۸۸ را فراتر از موضوع مشارکت حداکثری مردم و انتخاب اصلح و در قامت صیانت از نهاد انتخابات تحلیل کرد. در ادامه‌ی طرح بحث، دکتر غفاری ضمن اشاره به اینکه نهاد انتخابات در جمهوری اسلامی نهادی جوان است که به واسطه‌ی حرکت انقلاب اسلامی متولد شده، تصریح کرد که اگر مؤلفه‌ی صیانت از این نهاد نوپا را به عنوان یکی از ارکان نقش‌آفرینی مقام معظم رهبری در انتخابات لحاظ نکنیم، تحلیل برخی موضع‌گیری‌ها و عملکردهای ایشان ممکن نخواهد بود.
در قسمت بعدی گفتگو، این عضو هیئت‌علمی دانشگاه امام صادق علیه‌السلام در پاسخ به این سؤال که پرداخت دیرهنگام یا زودهنگام به موضوع انتخابات چه تبعاتی خواهد داشت، گفت: در این مسئله، متغیر مستقل ما حرکت عقلانی و بر اساس منافع ملی بودن است و نه ورود دیر یا زودهنگام. وی ادامه داد: اگر ورود زودهنگام به انتخابات همراه با لحاظ مؤلفه‌های کنش عقلانی باشد، کمک‌کننده خواهد بود و اگر پرداخت ما به این مسئله همراه با معیارهای هیجانی و به دور از عقلانیت باشد، قطعاً به ضرر کشور تمام خواهد شد. دکتر غفاری در تبیین بهتر دوگانه‌ی هیجان و عقلانیت در انتخابات، به دو وضعیت اشاره داشت که علی‌رغم آنکه ممکن است با تحریک عنصر هیجان، منجر به افزایش مشارکت در کوتاه‌مدت شود، در بلندمدت با تبعاتی منفی همراه خواهد بود. وی در ترسیم حالت اول، وضعیتی را مطرح کرد که در آن، چارچوب رقابت سیاسی به دستور کار رقابت سیاسی تبدیل و خطوط قرمز در فضای رقابتی نادیده گرفته شود. در این صورت، هرچند ممکن است شاهد مشارکت بالا باشیم اما همچون انتخابات سال ۸۸ کام مردم تلخ خواهد شد. دکتر غفاری در ادامه ضمن تأکید مجدد بر زیربنا بودن اصل نهاد انتخابات در نسبت با مشارکت بالا و انتخاب گزینه‌ی اصلح، تصریح کرد که عبور از خطوط قرمز توسط هر شخص و جناحی محقق شود، قطعاً خطا خواهد بود.
مؤلف کتاب فتنه تغلب، در توضیح حالت دوم وضعیتی را ترسیم کرد که در آن تلاش می‌شود با ایجاد دو قطبی‌های کاذب، آمار مشارکت مردمی بالا برود. وی این سنخ اقدامات را نوعی شوک‌درمانی برای جامعه توصیف کرده و گفت: نتیجه‌ی این شوک‌درمانی چیزی جز بی‌حس شدن جامعه در آینده نیست و لذا مشارکتی که با دو قطبی سازی‌های کاذب بالا برود مشارکتی اصیل نخواهد بود.
در قسمت دیگر این جلسه‌ی مجازی، دکتر مصطفی غفاری در تأیید این نکته که بین مشارکت یا عدم مشارکت در انتخابات و پذیرش یا عدم پذیرش چارچوب سیاسی موجود ارتباط وجود دارد، به سه دلیل به عنوان دلایل مشارکت پایین مردمی اشاره کرد. وی شرایط عمومی و اجتماعی افراد جامعه و دو قطبی‌سازی‌های کاذب را دو عامل در جهت کاهش مشارکت مردم دانست و به عنوان سومین و مهم‌ترین عامل از کاهش کفایت سیاسی نظام موجود از نگاه مردم نام برد. به فراخور موضوع، غفاری سه گزاره‌ی گفتمانی رهبر معظم انقلاب را در درمان مشارکت پایین این‌طور احصاء کرد: عدم عبور از خطوط قرمز در رقابت‌ها، عدم بی‌تفاوتی مردم نسبت به سرنوشت کشور و در آخر نیز برجسته‌سازی نقاط کارآمدی نظام و نگاه به انتخابات به عنوان ظرفیتی برای افزایش این کارآمدی.
دکتر غفاری در پاسخ به این پرسش که آیا مقام معظم رهبری در مورد ملاک‌هایی که در ارتباط با گزینه‌ی اصلح ارائه می‌دهند، مصداق خاصی را در نظر دارد؟ به تصریحات مقام معظم رهبری در این مورد اشاره کرد و گفت: در نگاه رهبر انقلاب، انتخابات متعلق به مردم است و رهبری صرفاً معیارها را روشن خواهد کرد و چه بسا ممکن است معیارهایی که ارائه می‌دهند، در مورد هیچ نامزدی صدق نکند. دکتر غفاری ادامه داد که در ارتباط با این موضوع، رهبری در سال ۸۸ فرمودند که حتی اگر کسی نظر من را حدس بزند، بازهم برای مردم حجت نیست و این مردم هستند که باید انتخاب کنند.[۱]
دکتر مصطفی غفاری در نفی این نگاه که مشارکت پایین باعث حضور افراد هم جهت‌تر با موازین انقلاب اسلامی و در نتیجه انتخاب گزینه‌ی مطلوب ما خواهد شد، افزود که با رجوع به اندیشه‌های مقام معظم رهبری متوجه می‌شویم در نگاه ایشان مشارکت مردمی موضوعیت دارد و ما حق نداریم از کاهش مشارکت خوشحال باشیم. این استاد دانشگاه در ادامه‌ی این بحث و به عنوان نکته‌ی پایانی گفت: البته هیچ تضمینی وجود ندارد که با کاهش مشارکت، گزینه‌ی مورد نظر ما از صندوق‌های رأی خارج شود و به فرض خروج نامزد مدنظر ما، اساساً دولتی که با پشتوانه‌ی مردمی پایین و سرمایه‌ی اجتماعی حداقلی وارد کار شود، روند مطلوبی نخواهد داشت.
[۱] «بنده در این انتخابات یک رأى بیشتر ندارم، آن رأى را هم به نظرم می‌رسد که کسى به طور مشخص نمی‌داند، حالا ممکن است کسانى حدس بزنند. من به کسى نمی‌گویم، نگفته‌ام و نخواهم گفت به چه کسى رأى بدهید، به چه کسى رأى ندهید. رأى من مربوط به خود من است. این مال ملت است. آنچه من از مردم می‌خواهم، عبارت است از اینکه همه با همه قوا، با همه توان، با همه نشاط، در روز بیست و دوى خرداد پاى صندوق‌هاى رأى حاضر بشوند و رأى بدهند. خداى متعال با آن ملتى است که مىاندیشد، تصمیم می‌گیرد، انتخاب می‌کند و براى خدا و در راه خدا به آن انتخاب عمل می‌کند.» (بیانات در تاریخ ۱۳۸۸/۳/۲۰)
