واقعیت استانی شدن!
با نگاهی به اظهار نظرها و تبیینها در باب طرح استانی شدن انتخابات مجلس، به جد میتوان گفت، این طرح هنوز برای مردم و نخبگان مبهم و ناآشناست. وجود اختلافات اساسی در بین موافقان و مخالفان که بخشی از آن به علت سوءبرداشت از طرح است، نویسنده را برآن داشت تا در این یادداشت به معرفی کامل این طرح، که مجدداً از آذرماه 97 لقلقهی زبان برخی نمایندگان مجلس شده، و سابقهی آن، بپردازد.
منطق همبستگی اجتماعی در توجیه تنظیمگریهای دولتی
نظریات همبستگی اجتماعی به دنبال پاسخ به این سؤال هستند که علت اتحاد و همبستگی جامعه چیست؟ فارغ از اینکه اندیشمندان غربی و مسلمان مبتنی بر جهانبینی و بهتبع آن جامعهشناسی خود، چه پاسخی به این پرسش دادهاند، بایستی گفت که همبستگی اجتماعی نیز یکی دیگر از دلایل و موجهات تنظیم مقررات است که در کنار موجهات اقتصادی نظیر اطلاعات نامتقارن، شکست بازار و آثار جانبی مطرح است.
دنیای سلبریتیها
در بازار رقابتهای انتخاباتی و در هیاهوی کارزار کاندیداها همیشه میتوان حضور پررنگ چهرههای مشهور اجتماعی (سلبریتیها) را مشاهده کرد. عکس معروف دیوید کامرون نخستوزیر انگلستان با اعضای یک گروه موسیقی جوان درمقابل دفتر نخستوزیری (۲۰۱۳)، حضور پررنگ هنرپیشهها و ورزشکاران در کمپینهای انتخاباتی هیلاری و ترامپ در انتخابات ریاستجمهوری امریکا (۲۰۱۶) و یا حتی مواضع ضد صهیونیستی راجر واترز خواننده معروف و جهانی موسیقی، نمونههایی از حضور سلبریتیها در بازار سیاست و تمایل سیاستمداران به این پیوند است. اینگونه دستکاری در تأیید و پذیرش اجتماعی سیاسیون (Manipulation Of Political Endorsements By Celebrities) موضوع مهمی در بازاریابی سیاسی به شمار میآید و به همین خاطر نوشتهی حاضر تلاش دارد این گروه از بازیگران مهم بازار سیاست را بیشتر مورد توجه قرار دهد.
تنظیمگری (regulatory) دولتی در مواجهه با انحصار
هنگامی که در بازار تنها یک فروشنده کالایی را عرضه کند، کنترلی بر کل بازار به دست میآورد که انحصار نامیده میشود. انحصار میتواند دلایل متعددی داشته باشد. در این میان دولت نقشهای متفاوتی خواهد داشت. گاهی اوقات ایجاد رقابت در بعضی از عرصهها موجب کاهش این ناکارآمدیها و عیوب خواهد شد؛ اما توجیهاتی سنتی نیز وجود دارد که توصیه به پذیرش تبعات انحصار در برخی موارد کرده و لذا دولت را مأمور به ایجاد انحصار میکند. نقش دیگر دولت، تنظیمگری برای مقابله با انحصار در بازار است.
عدالت روح حاکم یا عرض محکم
دعوای تعریف درست از عدالت و جایگاه آن در تنظیم سیاستها و قوانین کشور از طرفی و نحوه اجرای صحیح این سیاستها توسط مجریان سیاستها از طرف دیگر و عدم مفاهمه بین دو گروه سیاستگذار و مجری، پروندهای باز بر روی میز پژوهشگران برای یافتن پاسخ و حل این تعارضات است.
اصلاح باورهای مسئولین: ضرورتی برای رونق تولید
گاهی مسئولین فکر میکنند که برای رونق تولید میبایست دست به سخنرانی بزنند و همه مردم را به مصرف کالای ایرانی و سرمایهگذاری در بخشهای تولیدی کشور تشویق کنند حال آنکه همه داستان «رونق تولید» این نیست بلکه بخشی زیادی از آن به «باور»های خود مسئولین ربط دارد. جهت تبیین این بحث، به بازخوانی یکی از جلسات مجلس شورای اسلامی که با حضور وزیر نفت، در دفاع از حضور توتال برای توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی تشکیل شده است، پرداختهایم.
ایران و عراق، فراتر از دو همسایه
عوامل مذهبی، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و حتی طبیعی، مسائل ایران و عراق را بیش از پیش به هم گره زده است و حداکثر هر چند هفته یکبار یک خبر یا واقعه مهم مرتبط با عراق در رسانهها یا محافل رسمی یا غیررسمی ما برجسته میشود و این درهمتنیدگی روابط دو کشور، تعاملات و افکار عمومی آنها را بیشازپیش نسبت به هم حساس کرده است.
عدالتخواهی آخرالزمانی
در حال حاضر، خیلی از امثال ما نسبت به مفهوم عدالت و اجرای آن میل نداریم. این بیمیلی، یک نوع مریضی است. اگر بیمیلی را چه در صحنه عمل و چه در صحنه گرایش و مفهوم و بینش در نظر بگیریم حتماً باید بهدنبال علاج آن حرکت کنیم. اگر این مریضی را علاج نکنیم به کسی تبدیل میشویم که وقتی امام زمان میآیند و میخواهند اقامه عدل بکنند، به ایشان خواهیم گفت این کار هزینهبردار است.
اصطکاکهای چرخ رونق
در کشورهایی که موضوع تولید با موانع و مشکلات، و عدم حمایت برای رفع موارد مزبور مواجه میشود و در مقابل، بخش غیرمولد با سودهای وسوسهانگیز، در زمین اقتصاد جولان میدهد، کوچ عاملان اقتصادی از بهشت تولید به جهنم سفتهبازی منطقی جلوه میکند. بهشت و جهنم، نه از منظر نفع فردی بلکه از منظر پیامدهای اجتماعی.