آیا هیئت تراز به معنای ساختاری جدید در هیئات مذهبی است؟ ساختاری مجزا از تاریخ چندهزار ساله عزاداری شیعیان؟ پرسشی مهم تر: آیا هیئت تراز به معنای تلاش برای یکسان سازی محتوا و فرهنگ عزاداری است؟ به نحوی که گویی هیئات از روی یک الگو کپی شده اند؟ یادداشت پیش رو در پی تبیین معنای صحیح هیئت تراز است تا از ابهام ها پیرامون این مفهوم نوین بکاهد.

هنوز عمر انقلاب اسلامی به دو سال نکشیده بود که جنگ نظامی شروع شد. دنباله اش فرهنگ شد زمینه تهاجم. دیدند طرفی نبستند؛ سیاست را حوزه اصلی قرار دادند. جواب نگرفتند؛ به اقتصاد روی آوردند. سال هاست که در جنگ هستیم و اقتصاد زمین جنگیدن است. در معرکه اقتصاد، همان روحیه ای را نیاز داریم که جنگ های سابق را به دنیایی کشاند که معیارها و شاخص ها و محاسباتش برای دشمن ناشناخته بود. روحیه ای که در سرچشمه ای به نام هیئات حسینی می جوشید و شکل می گرفت.

انگار خلاصه خوب‌ها و خوبی‌های عالم در عصر روز دهم محرم سال 61 در نقطه ای از زمین به آسمان عروج کردند و ما در هر سلام بر حسین، عطر همه این خوب‌ها و خوبی‌ها را وارد زندگی مان می کنیم....پس سلام بر حسین...

با دستور برپایی روضه‌خوانی در منا، امام باقر(ع) مبارزة سیاسی خود را در قالب مجلس روضه ادامه داده‌ و سال به سال روش زندگی و مبارزة خود با ظلم را برای مسلمانان یادآور شده‌اند. در نتیجه می‌توان این توصیه با این مختصات را به نوعی توجه به مسئلة برائت از مشرکین دانست که «فریاد برائت از مشرکان مخصوص به زمان خاص نیست. این دستور است و جاوید، در صورتی که مشرکان حجاز منقرض شده‌اند. و «قیام ناس» مختص به زمانی نیست و دستور هر زمان و مکان است و در هر سال در این مجمع عمومی بشری از جملة عبادات مهم است الی الابد.

مهدی رسولی در مراسم رونمایی از کتاب «اهل‌بیتی‌ها»گفت: هیأت اگر رودخانه‌ای باشد، خانواده و روضه خانگی چشمه آن است. بنا نیست با هیأت‌های بزرگ بی‌نیاز از روضه‌های خانگی باشیم زیرا جمعیت هیأت‌های بزرگ، در مجالس خانوادگی تربیت می‌شود.

در چهارمین وبینار تخصصی از سلسله نشست‌های تخصصی مرکز رشد سعی شد آسیب‌ها و نقاط ضعف و قوتِ دو نهاد مهم و تأثیر گذارِ هیئت و جمعه از دو منظر متفاوت توسط پژوهشگران هسته احیاء امر و هسته بازاریابی سیاسی مرکز رشد بررسی گردد.

در نشست هسته احیاء امر با حجت‌الاسلام والمسلمین مهدیزاده، طلبه سطح چهار و مسئول میز نظریه اجتماعی فرهنگستان علوم اسلامی قم، که به صورت مجازی برگزار شد، ایشان در چهار مرحله به تبیین نظریه خود برای تأسیس پلتفرم‌های مجازی برای جامعه هیأت‌های مذهبی پرداخت.

گفت: سوار هواپیما که شدم داغون بودم. خیلی هوس طواف و سعی داشتم. تو زندونم فکرم این بود که آخرش میذارن عمره‌م رو به جا بیارم... اما نشد که نشد... حالم اساسی گرفته بود. با خودم گفتم: خدایا... اینم شد قسمت ما... از زور درد و خستگی و ناراحتی و حال‌گیری خوابم برد...

با پایان جنگ و روی کار آمدن دولت‌هائی با شعارهای عافیت‌طلبانه، اغلب هیئات نتوانستند نقش تاریخی خود را برای اصلاح و اعتلای جامعه توحیدی ایفا نمایند و حتی ظرفیت ایجاد شده برای رد و بدل پیام و نگاه و نقد مردم نیز مسدود گردید. درواقع نقش‌آفرینی دیروز هیئات برای مبارزه به نقش‌پذیری امروزشان به عنوان رسانه‌ای مؤثر برای رفت و برگشت پیام ترجمه نشد.