نه‌تنها تفاوت میزان مشارکت در سال۹۶ با ۱۴۰۰، گویای این مساله است که عملکرد دولت دوازدهم باعث و بانی اصلی این کاهش مشارکت است، بلکه هنگامی که مستقیماً از خود مردم سوال شده که علت عدم مشارکت خود را بیان کنند، بازهم به همین مساله اشاره مستقیم کرده‌اند.

آیا مصوبه شورای عالی انقلاب فرهنگی، مسئله را درست تشخیص داده یا بهتر است همین نصفه مصوبه هم لغو شود؟!

سیاست خارجی واقعی، فقط شامل مذاکره نیست، و ابزارها و ابعاد مهم و مغفول دیگری برای تأمین منافع ملی نیز دارد که از جمله آن‌ها «دیپلماسی عمومی» است. در دولت‌های گذشته به‌ اندازه‌ای که این حوزه برای انقلاب اسلامی اهمیت دارد، به آن بها داده نشده است. امید است در دولت سیزدهم دیپلماسی عمومی کشور به یک نگاه حداکثری و فعالانه به جایگاه واقعی خود برسد.

اصل مشکل پرستاران عزیز در حوزه جبران خدمات است و عده‌ای دانسته یا نداسته آن‌ها را به مسیری غلط سوق می‌دهند. این جمع‌ اندیشگاهی حل مسئله را در اصلاح نظام تعرفه‌گذاری سلامت می‌بیند؛ تعرفه‌گذاری در حال حاضر بسیار مبهم، با مبنایی نامشخص و همچنین با فرآیندی غیرشفاف است. تعرفه‌گذاری در نظام سلامت از کاستی‌های حکمرانی، ساختاری، روشی و حتی مفهوم‌شناختی رنج می‌برد و باید به صورت اساسی این منشاء ناعدالتی و ناکارآمدی اصلاح شود.

با وجود تلخی تجربه‌ی آبان 98 در کام مردم ایران، برخی با ارائه‌ی طرحی با عنوان «بنای ایران» و با شعار نجات اقتصاد ایران در پی پایه‌گذاری برای تکرار این تجربه در دولت آینده هستند.

بنیادی‌ترین مسئله همچنان در نسخه‌های مطرح‌شده، مغفول است: تناسب شایستگی داوطلب و کد رشته محل. حتی اگر فقط یک نفر داوطلب ورود به دانشگاه باشد، باید این تناسب، سنجش شود. نظام سنجش و پذیرش، باید شایستگی‌های بنیادین هر داوطلب را متناسب با هر کد رشته محل دانشگاهی سنجش کند. نه کنکور و نه امتحانات نهایی فعلی، چنین قابلیتی ندارند.

محرک اصلی بازاریابی رابطه‌ای سیاسی عبارت است از افزایش سطح درگیری بدین‌ صورت که به آرای رای‌دهندگان در مواقعی غیر از انتخابات نیز اهمیت داده می‌شود، اعضای حزب تبدیل به ذی‌نفعان می‌شوند، ملت‌ها نسبت به فرآیند سیاست‌گذاری آگاه‌تر شده و پیشنهادهای آنان در این فرآیندها بیش از پیش مدنظر دولت‌ها قرار می‌گیرد. از این‌ رو شایسته است دولت سیزدهم از این حیث نسبت به دولت قبلی ممتاز شود و با توجه به خطر نزدیک‌بینی سیاسی و سیاستی و برحذر بودن از آن، از مردم، در مردم و برای مردم باقی بماند.

ساخت گفتمانی مردمی، نیازمند فرآیندی تعاملی و ایجاد فضای گفت‌وگوی آزاد درمورد مسائل اجتماعی میان گروه‌های اجتماعی است. مردم هم مخاطب گفتمان دولت رئیسی‌ هستند و هم شکل‌دهنده به آن. اگر مردم در ساخت گفتمان مشارکت کنند، در حل مسائل اجتماعی نیز همراه دولت خواهند بود.

با چراغ سبز رهبری، اکنون فرصت نقد شورای نگهبان بیش از هر زمان دیگر در دسترس نخبگان و کارشناسان این امر است. برای بهره‌برداری بهتر از این فرصت، ضروری است از نقدهای کلیشه‌ای، سطحی، جهت‌دار و غیرکارشناسی پرهیز شود. تکرار سخنان کلیشه‌ای، شخصی، جناحی و غیرکارشناسی، هم جامعه را از این فرصت طلایی نقد صحیح محروم کرده و هم فرصت دیگر اصلاح و ترمیم را از نهاد پاسدار قانون و شریعت در نظام جمهوری اسلامی، خواهد ربود.